လါဖ့ၤဘြူၤအါရံၤ(6)သီ, ၂၀၂၅နံၣ် လၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီဖျၢၣ်ဆူၣ်ချ့ကရၢ(WHO)ပူၤ အမဲရကၤဟးထီၣ်ကွံာ်အဃိ ကရၢအ၂၀၂၆-၂၀၂၇နံၣ်အဂီၫ် စ့ပာ်ကီၤန့ၣ် တၫ်မၤလီၤစှၤအီၤ ဒီၣ်လၣ်အကကွဲၫ်(၄၀၀)သ့အဂ့ၫ် မီၫ်သီမီၫ်လါဂ့ၫ်ခီၣ်ထံးတၫ်ကစီၣ်စံး၀ဲန့ၣ်လီၤ. အမဲရကၤန့ၣ် မ့ၫ်ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဖျၢၣ်ကရၢ အပှၤမၤစၢၤတၫ်လၢအဒိၣ်ကတၢၫ်တဂၤ၀ံၤ ဖဲလါယနူၤအါရံၤအပူၤ ပှၤလၢကဲ ထီၣ်ကီၫ်ခိၣ် ဒီနၢၣ်ထရၢးပဒိၣ်အစိၤ ဆဲးလီၤစုမုၫ်ကျၢၫ်လၢ ကဟးထီၣ်လၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီဖျၢၣ်ဆူၣ်ချ့ကရၢအပူၤန့ၣ်လီၤ. ကရၢအစ့ပာ်ကီၤဒီးတၫ်ဂ့ၫ်အဂၤအဂီၫ် မၤတၫ်အိၣ်ဖှိၣ်တတီၤဖဲ ကီၫ်စွံးစလၣ်,၀့ၫ်ကၠၣ်နံၣ်ဘၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. ကရၢအတၫ်ဖံးတၫ်မၤအဂီၫ် ခံနံၣ်အတီၫ်ပူၤ

လါယနူၤအါရံၤ(၆)သီ,၂၀၂၅နံၣ် ၀့ၫ်တကူၣ်ကီၫ်ခီ,ကီၫ်ဆၣ်တဖၣ်အပူၤ သးစၫ်တဖၣ် သုးကီၣ်ကးဖီၣ်န့ၫ်ဆူၣ်အီၤဒီးလါယနူၤအါရံၤ (၁)လါ အတီၫ်ပူၤ သးစၫ်(၅၀၀)ဂၤဃၣ်ဃၣ် ဘၣ်တၫ်ဖီၣ်အီၤန့ၣ်လီၤ. လါယနူၤအါရံၤအပူၤ ပှၤလၢဘၣ်တၫ်ဖီၣ်အီၤခဲလၢာ်အိၣ်၀ဲ ၄၇၅ဂၤဒီး  ပှၤ (၅၈)ဂၤ ဟဲက့ၤဟးထီၣ်၀ံၤ လၢအကျါ ၁၇ဂၤတခီ တပျၫ်၀ဲဘၣ်ဒီးဖီၣ်တ့ၫ်ကဒီး၀ဲအဂ့ၫ်တၫ်သ့ၣ်ညါဘၣ်လီၤ. “အခဲအံၤပှၤလၢဘၣ်တၫ်ဖီၣ်အီၤတဖၣ်န့ၣ် တၫ်ဖီၣ်အီၤခီဖျိလၢဖးဖီမုၫ်စရီဒီး တၫ်ဘၣ်မၤသုးတၫ်ဘျၢတဖၣ် အဖီခိၣ် ဘၣ်တၫ်ဖီၣ်အ၀ဲသ့ၣ်န့ၣ်လီၤ.သမံသမိးလီတဲစိ၀ံၤ ဖိသၣ်လၢဖီၣ်၀ဲစ့ၫ်ကီးအိၣ်၀ဲအဂ့ၫ်”

လါဖ့ၤဘြူၤအါရံၤ(၆)သီ,၂၀၂၅နံၣ် တၢ်လီၢ်ယဲၢ်လီၢ်လၢ အဟ့ၣ်လီမ့ၣ်အူ ဆူကၠီၣ်တဲၣ်-ပယီၤကီၢ်ဆၢ ကၠါဖၠၣ်တၢ်လံၣ်တၢ်လီကျိၥ်စ့တၢ်မၤလီၢ်တဖၣ်အပူၤ ကၠီၣ်တဲၣ်ပဒိၣ်ပတုၥ်ကွံၥ် တၢ်ဟ့ၣ်လီမ့ၣ်အူ, အ့ၣ်တၢ်နဲးဒီး ရ့ၣ်နီၣ်သိတဖၣ် ဖဲလါဖ့ၤဘြူၤအါရံၤ(၉)နၣ်ရံၣ်အဂ့ၢ် ကၠီၣ်တဲၣ်ဒီကလုၥ်ဘံၣ်ဘၢကီၣ်ကး(NSC)ထုးထီၣ်ပၥ်ဖျါဃၥ်၀ဲ ဖဲမဟါအနံၤန့ၣ်လီၤ. ကၠီၣ်တဲၣ်ပဒိၣ် ပတုၥ်ကွံၥ် တၢ်ဟ့ၣ်လီၤမ့ၣ်အူ, အ့ၣ်တၢ်နဲၣ်ဒီး ရ့ၣ်နီၣ်သိတဖၣ်အဃိ ၀့ၢ်ရၤမတံကမျၢၢ်ဖိတဖၣ် အိၣ်ရဲၣ်လီၤအသး ပှ့ၤရ့ၣ်နီၣ်သိတဖၣ်လၢ တၢ်ဆါရ့ၣ်နီၣ်သိကျးတဖၣ်အမဲၥ်ညါအါအါဂီၢ်ဂီၢ်အဂ့ၢ် တၢ်သ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ လီၢ်က၀ီၤဖိတဖၣ်အအိၣ်န့ၣ်လီၤ.

လါဖ့ၤဘြူၤအါရံၤ(၅)သီ,၂၀၂၅နံၣ် ဘီမုၫ်စၢဖှိၣ်ကရၢ အတၫ်ကရၢကရိလၢဒီသဒၢမူဖျၢၣ်တဖၣ်န့ၣ် အိၣ်ခိးကွၫ်၀ဲ မူဖျၢၣ်ဆံးဖိလၢ တၫ်ဘၣ်ယိၣ်အိၣ်လၢ ကလီၤတဲာ်ဘျၢၣ်ဘၣ်၀ဲ ဟီၣ်ခိၣ်ဖျၢၣ်န့ၣ်လီၤ. ယူရပၤ မူကပိာ်အ့ၣ်ကၠ့ၣ်စံၣ်တခီ မူဖျၢၣ်ဆံးဖိ၀ဲအံၤ ဖဲ၂၀၃၂နံၣ်,လါဒံၣ်စ့ဘၢၣ်(၂၂)သီအနံၤန့ၣ် ကခီတဲာ်၀ဲ ဟီၣ်ခိၣ်ဖျၢၣ်အကပၤ လၢ(၉၉)မျးကယၤ လၢတၫ်ပူၤဖျဲးအပူၤသ့၀ဲအဂ့ၫ် တဲဃာ်၀ဲဘၣ်ဆၣ် တၫ်လၢကဲထီၣ် အသးသ့လီၤတံၫ်လီၤဆဲးခဲလၢာ်တခီ တသ့ၣ်ညါ၀ဲဒံးဘၣ်အဂ့ၫ် တဲ၀ဲလီၤ. မူဖျၢၣ်ဆံးဖိလၢအမံၤအိၣ်ဒ် 2024

လါဖ့ၤဘြူၤအါရံၤ(၅)သီ,၂၀၂၅နံၣ် အမဲရကၤန့ၣ် မ့ၫ်ပတုာ်ကွံာ် တၫ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤကူၣ်သ့ဒီးဆူၣ်ချ့န့ၣ် သုတပတုာ်ကွံာ်၀ဲတဘျီဃီတဂ့ၤဒီး မ့ၫ်ဟ့ၣ်ဒုးသ့ၣ်ညါဆိ၀ဲန့ၣ်ပှၤလၢဘၣ်တၫ်ဒီၣ်တဲာ်ကွံာ်တၫ်မၤစၢၤတဖၣ်အဂီၫ်အိၣ်ကတီၤသးတၫ်ဆၢကတီၫ်ကန့ၫ်၀ဲအဂ့ၫ် တၫ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ဒီးတၫ်ဂုၤထီၣ်ပသီထီၣ် ဖီၣ်ဒ့ရှ့ FEDပှၤနဲၣ်တၫ်အူခၠံးထူတဲ၀ဲလီၤ. FEDကရၢလၢအူခၠံးထူးသူၣ်ထီၣ်၀ဲစ့ၫ်ကီး တၫ်ပတုာ်ကွံာ်တၫ်မၤစၢၤအဃိ ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးအဂ့ၫ် တဲ၀ဲဒ်သိးအံၤလီၤ. “ဘၣ်ထွဲဒီးတၫ်ကရၢကရိဒီတဖုအဃိ ပတဲသ့လၢ ဘၣ်ဒိ၀ဲ(၁၀)မျးကယၤလီၤ.စံးတၫ်န့ၣ် ပှၤမၤတၫ်ဖိ မ့ၫ်အိၣ် (၁၀၀(ဂၤဘျဲၣ်ဘျဲၣ်န့ၣ် ဘၣ်ဒိ၀ဲ(၁၀)ဂၤလီၤ.လီၤဆီဒၣ်တၫ် ကရၢလၢဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ ကူၣ်သ့ဒီးဆူၣ်ချ့တဖၣ် တၫ်တဟ့ၣ်

လါဖ့ၤဘြူၤအါရံၤ(၅)သီ,၂၀၂၅နံၣ် ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်-ကညီဒီကလုၥ်စၢဖှိၣ်ကရၢ, ကီၢ်ရ့ၣ်ချၢၣ်လွံၢ်ထူၣ်, လၢၢ်ဒိၣ်ကီၢ်ဆၣ်, ကစၢၢ်တရ့လိၣ်ကရူၢ်အပူၤ တၢ်ဒုးကဲထီၣ်သးတအိၣ်ဘၣ်ဒီးဖျိသုးကီၣ်ကးအသုးပညိၣ်ကမျၢၢ်ခးမ့ၣ်အူမ့ၣ်ပိၢ်တဖၣ်ဒီးခးလီၤကျိဖးဒိၣ်တဖၣ်အဃိလီၢ်က၀ီၤပိၥ်မုၣ်ဘၣ်ဒိ၀ဲ(၁)ဂၤ,သီခါ(၁)ဂၤဒီးဘၣ်ဟးဂီၤကွံၥ်စ့ၢ်ကီးသီခါဖၠၣ်တၢ်သူၣ်ထီၣ်ဒီးကမျၢၢ်ဟံၣ်ဃီတဖၣ်အဂ့ၢ် တၢ်သ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ လၢၢ်ဒိၣ်ကီၢ်ဆၣ် ပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါအအိၣ်န့ၣ်လီၤ. ၂၀၂၅နံၣ်, လါဖ့ၤဘြူၤအါရံၤ(၃)သီအနံၤ, ဟါ(၁၀)နၣ်ရံၣ်ဃၥ်ဃၥ်အဆၢကတီၢ် သုးကီၣ်ကးအသုး ဟဲတ့ၢ်လီၤမ့ၣ်အူမ့ၣ်ပိၢ်ဆူ ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်-လၢၢ်ဒိၣ်ကီၢ်ဆၣ်, ကစၢၢ်ရ့လိၣ်ကရူၢ်ပူၤအဃိ လဲၤလီၤတဲၥ်ပိၢ်ဖးထီၣ်၀ဲဒၣ် ဖဲအလဲၣ်သ၀ီပူၤဒီး မစူးမၠ့းမိၣ် သးနံၣ်(၁၆)ဘၣ်သံ၀ဲန့ၣ်လီၤ. တကးဘၣ် ခီဖျိမ့ၣ်အူမ့ၣ်ပိၢ်လီၤတဲၥ်ပိၢ်ဖး မ့ၣ်အူအီၣ်တၢ်အဃိ

လါဖ့ၤဘြူၤအါရံၤ(၅)သီ,၂၀၂၅နံၣ် တုၤလၢ သုးကီၣ်ကး အတၢ်ထၢဆူၣ်သုး နီၣ်ဂံၢ်(၉)အပူၤန့ၣ် ကီၢ်ပယီၤဒီတဘ့ၣ် ကမျၢၢ်(၄)ကလးဘျဲၣ် ဘၣ်တၢ်ထၢန့ၢ်ဆူၣ်သုးအဂ့ၢ် ဒီကလုၥ်ဃူဖိးပဒိၣ် NUG ကီၢ်ခိၣ်၀ဲၤဒၢး ပှၤတဲတၢ်ပၢ အူကၠီၣ်စီ စံး၀ဲန့ၣ်လီၤ. တနံၤအံၤ လါဖ့ၤဘြူၤအါရံၤ(၄)သီအနံၤ” တၢ်တဲလီၤတၢ်ကစီၣ်ဆူ ကမျၢၢ်ဒီးထံဂုၤကီၢ်ဂၤ” (Press Briefing)တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤအပူၤ အူကၠီၣ်စီတဲလီၤ၀ဲ ဘၣ်ထွဲဒီး သုးကီၣ်ကးအတၢ်ထၢဆူၣ်သုးဂ့ၢ်၀ီတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.

လါဖ့ၤဘြူၤအါရံၤ(၄)သီ,၂၀၂၅နံၣ် လၢတဲၣ်၀ၣ်ကီး ပဒိၣ်၀ဲၤဒၢးတဖၣ်အပူၤ တၫ်သုတသူ တရူးထံကီၫ်ပၢ DeepSeek(AI)အဂီၫ် ဖဲလါဖ့ၤဘြူၤအါ ရံၤ(၃)သီအနံၤန့ၣ် တြီဃာ်၀ဲလီၤ.လၢအခီၣ်ထံးန့ၣ် ဟ့ၣ်ပလီၫ်၀ဲလၢ တၫ်တကြၢးသူဘၣ်၀ံၤ အလီၫ်ခံ တဲ၀ဲလၢ တၫ်ဘၣ်ယိၣ်အိၣ်လၢတၫ်ဘံၣ်တၫ်ဘၢအဂီၫ်၀ံၤ တြီဃာ်၀ဲန့ၣ်လီၤ. တဲၣ်၀ၣ်ကီးလၢ ဘၣ်တၫ်ပၢဆှၢအီၤလၢဒံၣ်မိၣ်ကရ့ၣ်စံၣ်သနူအံၤ ပာ်၀ဲဒ်အစုတီၤဖီလာ်အသိး၀ံၤ  မၤပျံၤမၤ ဖုးတၫ်လၢ သုးဂ့ၫ်၀ီ,ထံရူၫ်ကီၫ်သဲးဂ့ၫ်၀ီအံၤ လၢအပူၤလံၤလံၤ တၫ်သူတရူးထံကီၫ်