လါအ့ဖြ့ၣ်(၂၄)သီ,၂၀၂၅နံၣ်
ဒီလၣ်လီၤလၢလၢဘံၣ်လံၣ်ယၣ်တဖၣ် ဆဲၣ်ဘၣ်ပှၤလီကျိာ်စ့တၫ်ဖံးတၫ်မၤအပူၤ အ့ရှၢၣ်ပှၤမၤကမၣ်ကွီၫ်မ့ၣ်ကဲတဖၣ် တၫ်ကတီၤပၢၤဃာ်အီၤတန့ၫ်ဘၣ်အဃိ ပှၤလီကျိာ်စ့ကဲတဖၣ်န့ၣ် အိၣ်ရၤလီၤအသးလၢ ကလံၤထံးအမဲရၤကၤဒီးအၣ် ဖရံးကၣ်ပာ်ဃုာ် လၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီတဘ့ၣ်အဂ့ၫ် ဖဲလါအ့ဖြ့ၣ်(၂၁)သီအနံၤန့ၣ် ဘီမုၫ်စၢဖှိၣ်ကရၢအလံာ်ပာ်ဖျါအပူၤ ဘိးဘၣ်ရၤလီၤ၀ဲလီၤ.
ပှၤမၣ်ကမၣ်ကွီၫ်မ့ၣ်ပှာ်ဘျးစဲလၢ ဒိၣ်ထီၣ်လၢ မုၫ်ထီၣ်အ့ရှၢၣ်ဟီၣ်က၀ီၤပူၤအံၤ သူးထီၣ်တၫ်သူၣ်ထီၣ်လၢကရၢၫ်ဖးဒိၣ်တဖၣ်အပူၤ၀ံၤ ပှၤမၤတၫ်ဖိလၢဘၣ်တၫ်ကူၣ်လဲၫ်မၤကၤအီၤတဖၣ် တၫ်ကမၢလီအီၣ်ကျိာ်စ့အဂီၫ် ဘၣ်တၫ်မၢန့ၫ်ဆူၣ်၀ဲအဂ့ၫ် ဘီမုၫ်စၢဖှိၣ်ကရၢတၫ်မူၤတၫ်ဘှီးဒီးတၫ်မၤကမၣ်ကွီၫ်မ့ၣ်၀ဲၤဒၢး UNODCတဲ၀ဲလီၤ.
မုၫ်ထီၣ်ကလံၤထံးအ့ရှၢၣ်ထံကီၫ် ပဒိၣ်တဖၣ်န့ၣ် ဒုးလီၤပှီၫ်ကွံာ်၀ဲဆူၣ်ဆူၣ်ကလဲာ်ဘၣ်ဆၣ် ပှၤမၤကမၣ်တၫ်ကဲတဖၣ်န့ၣ် သုးအသးလၢလီၫ်က၀ီၤပူၤဒီးလီၫ်က၀ီၤအချၢတဖၣ်၀ံၤ တၫ်ဒုးလီၤပှီၫ်ကွံာ်တန့ၫ်အဂီၫ် အိၣ်ရၤလီၤသးအဂ့ၫ်, ဒီးအ၀ဲသ့ၣ်န့ၣ် သုးလီၫ်သုးကျဲလၢတၫ်သဘျ့အပူၤန့ၫ်၀ဲအဂ့ၫ် တဲ၀ဲလီၤ.
ဖဲတယံာ်ဒံးဘၣ်အတီၫ်ပူၤ ကၠီၣ်တဲၣ်-ပယီၤကီၫ်ဆၢအပူၤ အိၣ်လဲပှၤလီကျိာ်စ့ကဲတဖၣ်န့ၣ် တရူး,ကၠီၣ်တဲၣ်ဒီပယီၤပဒိၣ် ဘၣ်မူဘၣ်ဒါတဖၣ် ပာ်ဖှိၣ်ဒုးဖျိးကွံာ်၀ဲန့ၣ်လီၤ.ကၠီၣ်တဲၣ်တကပၤ ဒီၣ်တဲာ်ကွံာ်၀ဲလီမ့ၣ်အူ,စဲးသိတဖၣ် ဖဲပှၤလီကျိာ်စ့ကဲ အိၣ်တၫ်လီၫ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.ဘၣ်ဆၣ်သနာ်က့ ပှၤလီကျိာ်စ့ကဲတဖၣ်န့ၣ် သုးဃီၤအသးဆူ လၣ်အိၣ်,ပယီၤ,ခၣ်ဘီဒံယါ ဒီးလီၫ်က၀ီၤအဂၤတဖၣ်အပူၤ၀ံၤ သူ၀ဲတၫ်လီၫ်လၢတၫ်ပၢတၫ်ပြးအဂံၫ်စၫ်ဒီး တၫ်အီၣ်ကဘျံးအီၣ်ကဘျၣ်အိၣ်ဟီၣ်က၀ီၤတဖၣ်အပူၤ၀ံၤ မၤကဒီးတၫ်လံၣ်အီၣ်လီအီၣ်တၫ်ဖံးတၫ်မၤတဖၣ်အဂ့ၫ် တဲ၀ဲလီၤ.
ပှၤလီတၫ်ဖိကဲတဖၣ်န့ၣ် အိၣ်ရၤလီၤအသးလၢကလံၤထံးအမဲရၤကၤ၀ံၤ ကပာ်ဖှိၣ်မၤသကိးတၫ်ဒီးပှၤမၤတၫ်မူၤတၫ်ဘှီး တဖၣ်ဒီးကမၤလဲၫ်ထီၣ် စ့တၢးတၫ်ဖံးတၫ်မၤလၢတဖိဒီးသဲစးတဖၣ်အဂ့ၫ် ဘီမုၫ်စၢဖှိၣ်ကရၢအ့ၣ်ကၠ့ၣ်စံၣ်တဲ၀ဲလီၤ.
ကဲတဖၣ်အံၤန့ၣ် မၤလဲၫ်ထီၣ်အတၫ်ဖံးတၫ်မၤလၢ စၣ်ဘံၣ်ယၣ်,အၣ်ကိၣ်လၣ်,နမံဘံယါပာ်ဃုာ် အၣ်ဖရံးကၣ်ကီၫ်မိၫ်ပှၫ် ဒီးကၠီၣ်ကၠံၣ်ယၣ်ပာ်ဃုာ်မုၫ်ထီၣ်ယူၤရပၤတဖၣ်အပူၤအဂ့ၫ် တဲ၀ဲလီၤ.
ပှၤလီကျိာ်စ့ကဲတဖၣ်န့ၣ် ပညိၣ်ဃီၤ၀ဲဟီၣ်ခိၣ်ဒီတဘ့ၣ်၀ံၤ ဂဲၤလိာ်၀ဲလၢကဟးဆှဲးတၫ်ဒုးလီၤပှီၫ်တၫ်ကူၣ်လဲၫ်မၤကၤ ပှၤကူပှၤကညီတဖၣ်အဂ့ၫ်,တၫ်ဂ့ၫ်ကီအံၤ တၫ်ဘှါဆှဲအီၤမ့ၫ်တန့ၫ်ဘၣ်န့ၣ် မုၫ်ထီၣ်ကလံၤထံးအ့ရှၢၣ်ဒီးလၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီ တဘ့ၣ်အဂီၫ် ကကဲထီၣ်တၫ်အၢတၫ်သီလၢကဟဲပိာ်ထွဲထီၣ်အခံတဖၣ်သ့အဂ့ၫ် UNODCဟ့ၣ်ပလီၫ်ဃာ်၀ဲလီၤ.
Ref: Hlaing Info
