လါမးရှး(၅)သီ,၂၀၂၅နံၣ်
ဒီၣ်နၢၣ်ထရၢးဒီးကီၫ်ခိၣ်စလဲစကံၣ်ခံဂၤ ဖဲထံၣ်လိာ်အသးဖဲဟံၣ်၀ါပူၤအဆၢကတီၫ် တၫ်ဂ့ၫ်လိာ်ဘှီလိာ်အိၣ်ထီၣ်၀ံၤ လၢစှၤသီအတီၫ်ပူၤ အမဲရကၤန့ၣ် ပတုာ်ကွံာ် တၫ်ဟ့ၣ်ယူၣ်ကရ့ သုးဂ့ၫ်၀ီတၫ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤလံန့ၣ်လီၤ.
ဟံၣ်ပှၤပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါလၢတအဲၣ်ဒိးပာ်ဖျါအမံၤတဂၤတဲ၀ဲလၢ”ကီၫ်ခိၣ်ထရၢးန့ၣ် သးလီလၢတၫ်ကထံၣ်လိာ်တဲသကိး တၫ်မုာ်တၫ်ခုၣ်အဂီၫ်န့ၣ် တဲဃာ်၀ဲပျီပျီလီၤ.ပသိၣ်မှံၤထံကီၫ်တဖၣ်စ့ၫ်ကီး ကြၢးအသးစၢၫ်ဆၢနီၫ်ကီၫ်လၢ တၫ်မုာ်တၫ်ခုၣ် အတၫ်ပညိၣ်အဂီၫ်လီၤ.အမဲရကၤအတၫ်မၤစၢၤတဖၣ် ကကဲဘျူးကဲဖှိၣ်နီၫ်ကီၫ်အဂီၫ် မ့ၫ်တၫ်က့ၤပဲာ်ထံနီၤဖး၀ဲလီၤအဂ့ၫ် ”တဲ၀ဲလီၤ.
ဘၣ်ထွဲဒီးတၫ်ပတုာ်ကွံာ် သုးဂ့ၫ်၀ီတၫ်မၤစၢၤတၫ်ဂ့ၫ်န့ၣ် တုၤလၢအခဲအံၤ ယူၣ်ကရ့တကပၤ ထထုးထီၣ်တဲဖျါ၀ဲလၢ ဖိးသဲစးအပူၤဒံးဘၣ်.
လၢအမဲာ်ညါန့ၣ် ရဲၣ်ကျဲၤဃာ်၀ဲလၢ ကီၫ်ခိၣ်ခံဂၤ ကဆဲးလီၤမံၤစဲပနီၣ်လၢ ယူၣ်ကရ့အဟီၣ်ခိၣ်လီၤဆီတဖၣ် ကဟ့ၣ် တၫ်ပျဲလၢ အမဲရကၤကန့ၫ်ပၢဘၣ်တၫ်အၢၣ်လီၤတတီၤအဂီၫ်လီၤ၀ံၤ တၫ်အၢၣ်လီၤ၀ဲအံၤ မ့ၫ်ခီၣ်ခါအရ့ဒိၣ်နီၫ်ကီၫ်တခါ လၢ ခါဆူညါတၫ်မုာ်တၫ်ခုၣ်အဂီၫ်စ့ၫ်ကီးန့ၣ်လီၤ.
ဘၣ်ဆၣ်နာ်သက့ တၫ်ပာ်သးတလီၤပလိာ်သးဘၣ်အဃိ တၫ်အၢၣ်လီၤအံၤ တၫ်ဆဲးလီၤမံၤစဲပနီၣ်တန့ၫ်ဘၣ်ဒီးစလဲစကံ ဟးထီၣ်လၢဟံၣ်၀ါအပူၤလီၤ.စလဲစကံန့ၣ် ဆဲးလီၤတၫ်မုာ်တၫ်ခုၣ်တၫ်အၢၣ်လီၤ၀ဲအံၤမ့ၫ်၀ံၤအလီၫ်ခံ သးလီ၀ဲ တၫ်က တြီဆၢအဂီၫ်တၫ်အုၣ်ကီၤတဖၣ် လၢရၢရှၢၣ် မ့ၫ်ဒုးန့ၫ်ဆူၣ် တၫ်လီၫ်လၢအဂၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
ထရၢးအတၫ်ပာ်ဒ့ၣ်ပာ်ကမၣ်လၢစလဲစကံအဖီခိၣ်ဒ်သိးအံၤအဃိ ယူၤရပၤထံကီၫ်ခိၣ်နၫ်တဖၣ် ကဃုကျိၤကျဲလၢတၫ် မုာ်တၫ်ခုၣ်အဂီၫ်၀ံၤ ပာ်ဖျါထီၣ်အတၫ်အိၣ်ဆၢထၢၣ်ဃုာ်ဒီးယူၣ်ကရ့အသိး ဖဲလါမးရှး(၂)သီနံၤ ယူၣ်ကရ့ခိၣ်နၫ်ဒီးယူၤ ရပၤသိၣ်မှံၤတဖၣ် ထံၣ်လိာ်သးလၢ၀့ၫ်လိဒိၣ်အပူၤ အကတီၫ် တၫ်ပတုာ်တၫ်ခးမ့ၫ်ကဲထီၣ်န့ၣ် တၫ်ကပျၢ်လီၤတၫ်ကတီၤ တၫ်မုာ်တၫ်ခုၣ်အဂီၫ်သုးဖိတဖၣ်ဒီးတၫ်ကတြီဆၢ ရၢရှၢၣ်အတၫ်နုာ်လီၤဒုးန့ၫ်ဆူၣ်တၫ်လီၫ်အဂၤတဖၣ်အဂီၫ် တၫ်ကဒုး အိၣ်ထီၣ်”တၫ်မုာ်တၫ်ခုၣ်သုးပာ်ဖှိၣ်”အဂီၫ်ရဲၣ်ကျဲၤဃာ်၀ဲန့ၣ်လီၤ.
စးထီၣ်လၢတၫ်ဒုးကဲထီၣ်လံၤလံၤ အမဲရကၤန့ၣ် ဟ့ၣ်မၤစၢၤ ယူၣ်ကရ့ သုးဂ့ၫ်၀ီတၫ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ ယူၣ်ရိၣ်စ့ (၆၄)ဘံၣ် လံၣ်ယၣ်ဃၣ်ဃၣ်၀ံၤ ယူၣ်ရပၤထံကီၫ်တဖၣ် ပာ်ဃုာ်ကီၫ်အဲကလံး ဟ့ၣ်မၤစၢၤ၀ဲ ယူၣ်ရိၣ် (၆၂)ဘံၣ်လံၣ်ယၣ်ဃၣ်ဃၣ် ညါန့ၣ်လီၤ.
ယူၤရပၤပတီၫ်ထီတၫ်အိၣ်ဖှိၣ်၀ံၤအလီၫ်ခံ အဲကလံးန့ၣ် ယူၣ်ကရ့ ကပှ့ၤအါထီၣ် ကလံၤကျါတၫ်ဒီသဒၢမျိာ်(၅,၀၀၀) အဂီၫ် ကဟ့ၣ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ၀ဲ ပီၣ် ၁.၆ ဘံၣ်လံၣ်ယၣ်အဂ့ၫ် ဟ့ၣ်ဃာ်တၫ်အၢၣ်လီၤ၀ံၤ မျိာ်သၣ်တဖၣ်န့ၣ် တၫ်ကထုး ထီၣ်၀ဲ ဖဲ၀့ၫ်ဘဲၣ်ဖးအဂ့ၫ် တၫ်သ့ၣ်ညါဘၣ်လီၤ.
Ref: The Irrawaddy
