လါမ့ၤ(၁၇)သီ, ၂၀၂၄နံၣ်
ကီၫ်ပယီၤပာ်ဃုာ် အ့ရှၢၣ်ဟီၣ်က၀ီၤဒီတဘ့ၣ်(အာရှတလွှား) ဖဲအပူၤကွံာ်လါ တၫ်ကိၫ်ဆူၣ်ထီၣ်၀ံၤ တၫ်တူၫ်ဘၣ်မူခိၣ် ကလံၤသီၣ်ဂီၤ(ရာသီဥတုဒဏ်) အၢအၢသီသီန့ၣ် ခီဖျိလၢပှၤကညီမၤ၀ဲအဃိ မ့ၫ်မူခိၣ်ကလံၤသီၣ်ဂီၤတၫ်ဆီတလဲ (ဥတုရာသီပြောင်းလဲမှု) အတၫ်ပိာ်ထွဲထီၣ်အခံတဖၣ်အဂ့ၫ် စဲအ့ၣ်ပှၤကူၣ်သ့တဖၣ် ဘိးဘၣ်ပာ်ဖျါ၀ဲလီၤ.
လါအ့ဖြ့ၣ်အပူၤ ပယီၤ(မြန်မာ), လၣ်အိၣ်(လာအို)ဒီး ကီၫ်ဘံၣ်ယဲးနၣ်(ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ)တဖၣ်အပူၤ တူၫ်ဘၣ်မူခိၣ် ကလံၤသီၣ်ဂီၤ(ရာသီဥတုဒဏ်) လၢ တၫ်ကိၫ်ဆူၣ်ကတၢၫ်၀ံၤ လၢကီၫ်အ့ဒံယါ(အိန္ဒိယနိုင်ငံ)အပူၤစ့ၫ်ကီး တၫ်ကိၫ်သဟီၣ်အိၣ်၀ဲ ၄၅.၅ ဒံၣ်ကရံၣ်စ့ၣ်တံၣ်ကရ့း (ဒီဂရီစင်တီဂရိတ်) မ့တမ့ၫ် တုၤလၢ ၁၁၄ ဒံၣ်ကရံၣ်ဖၣ်ရ့ၣ်ဟး (ဒီဂရီ ဖာရင်ဟိုက်)ညါန့ၣ်လီၤ.
တၫ်သိၣ်လိကၠိတဖၣ် ဘၣ်တၫ်ကးတံာ်ကွံာ်အသိး, တၫ်ကိၫ်ဆူၣ်အဃိ ပှၤဆိးက့၀ံၤ ဘၣ်သံလၢ အကယၤဂၤညါလီၤန့ၣ် World Weather Attribution Group (တၫ်အိၣ်ခိးထိၣ်ဒွးမူခိၣ်ကလံၤသီၣ်ဂီၤကရၢ) အတၫ်ဘိးဘၣ်ရၤလီၤအပူၤ ပာ်ဖျါ ၀ဲလီၤ. ကီၫ်ဖံးလံးဖံ(ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံ)ပူၤ တၫ်သိၣ်လိကၠိတဖၣ် ဘၣ်တၫ်ကးတံာ်ကွံာ်၀ံၤ ဘၣ်ထွဲဆူၣ်ချ့တၫ်ဟ့ၣ်ပလီၫ်တဖၣ် ဘၣ်တၫ်ဘိးဘၣ်ရၤလီၤအသိး လီမ့ၣ်အူ(လျှစ်စစ်ဓါတ်အား)စ့ၫ်ကီး ဟ့ၣ်၀ဲလၢအဆၢကတီၫ်န့ၣ်လီၤ.
အ့ရှၢၣ်ထံကီၫ်(အာရှနိုင်ငံ) ပဒိၣ်တကပၤ တၫ်ကိၫ်ဆူၣ်ထီၣ်န့ၣ် တၫ်ကဘၣ်ဃုကျဲလၢ တၫ်တြီဆၢအီၤကန့ၫ်အဂီၫ်ဒီး ဆူၣ်ချ့တကပၤ တၫ်ဘၣ်ယိၣ်လၢကဲထီၣ်သ့တဖၣ် တၫ်ဘၣ်အိၣ်ကတဲာ်ကတီၤသးလၢ တၫ်မၤလီၤစှၤအီၤကန့ၫ်အဂီၫ် လံာ်ဘိးဘၣ်ရၤလီၤပူၤ တဲဆီၣ်တခူထီၣ်ဃာ်၀ဲလီၤ.
ပှၤဖှီၣ်ဖိယာ်ဖိလၢကွၫ်ဆၢမဲာ်ဘၣ် တၫ်ကီတၫ်ခဲသ့တဖၣ်အဂီၫ် တၫ်ကဘၣ်ကတဲာ်ကတီၤန့ၫ် တၫ်လၢအ၀ဲသ့ၣ်အဂီၫ်န့ၣ် မ့ၫ်တၫ်လၢအရ့ဒိၣ်၀ဲအဂ့ၫ် ဟ့ၣ်ပလီၫ်ဃာ်၀ဲလီၤ. တၫ်ကိၫ်သဟီၣ်(အပူချိန်) မ့ၫ်ဆူၣ်ထီၣ်ဒိၣ်န့ၫ်ဒံးအလီၫ်န့ၣ် တၫ်ကဘၣ်ပာ်လီၤတၫ်ရဲၣ်တၫ်ကျဲၤလၢ တၫ်ကကွၫ်ဆၢၣ်မဲာ်အီၤအဂီၫ်ဒီး လၢကတီၫ်အံၤ တၫ်ရဲၣ်တၫ်ကျဲၤတဖၣ် ကတုၤထီၣ်ဘးဒိၣ်န့ၫ်အလီၫ်အဂီၫ် တၫ်ဘၣ်ကတီၤသးအဂ့ၫ် လံာ်ဘိးဘၣ်ရၤလီၤအပူၤ တဲဆီၣ်တခူထီၣ်ဃာ်၀ဲလီၤ.
ref:voa
