လါအီကူး(၃၀)သီ, ၂၀၂၄နံၣ်
ကီၢ်အ့ဒံယါ, ကူၣ်ကၠၣ်ရဲး(ဂူဂျာရက်)ကီၢ်စဲၣ်အပူၤ ခီဖျိလၢမူခိၣ်စူၤဒိၣ်၀ံၤထံဒိၣ်နိယွၤကဲထီၣ်သးအဃိ (၃)သီအတီၢ်ပူၤ ပှၤသံ(၂၈)ဂၤလံအဂ့ၢ် ပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါတဖၣ် တဲပၥ်ဂၢၢ်ပၥ်ကျၢၤ၀ဲန့ၣ်လီၤ.
ပှၤလၢသံတဖၣ်အံၤ ခီဖျိလီၤဘျၢလၢထံကျါဒီးသ့ၣ်ထူၣ်လီၤတကူၣ်ဘၣ်အီၤအဃိသံ၀ဲန့ၣ်လီၤ. တနံၤအံၤစ့ၢ်ကီး မူခိၣ်စူၤဒိၣ်၀ဲလၢ ထံကီၢ်မုၥ်နုၥ်, ကါယိတါကီၢ်စဲၣ်ပူၤအဂ့ၢ် ပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါတဖၣ် ဟ့ၣ်ပလီၢ်ဃၣ်၀ဲန့ၣ်လီၤ.
ထံကျိထံဒိၣ်ထီၣ်အဃိ ပှၤ(၃)ကလးဘျဲၣ်စ့ၢ်ကီး ဘၣ်သုးလီၢ်သုးကျဲဆူတၢ်လီၢ်လၢပူၤဖျဲးအဂ့ၢ် ပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါတဖၣ်တဲ၀ဲန့ၣ်လီၤ. ခီဖျိလၢထံဒိၣ်နိယွၤအဃိ ပှၤသံအိၣ်ထီၣ်တုၤ(၃၅)ဂၤလံအဂ့ၢ် လီၢ်က၀ီၤတၢ်ကစီၣ်သန့တနီၤ ပၥ်ဖျါဃၣ်၀ဲန့ၣ်လီၤ.
ထံတၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်အပူၤ တၢ်မၤပူၤဖျဲးန့ၢ်၀ဲ ပှၤလၢအိၣ်ကးတံၥ်သး(၁၈၅၆)ဂၤ၀ံၤ တၢ်မၤပူၤဖျဲးတၢ်ဖံးတၢ်မၤအဂီၢ် တၢ်ရၤလီၤပၥ်၀ဲသုးမုၢ်ဒိၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဒိၣ်ဒၣ်ရၣ်၀့ၢ်(ဗာဒိုဒါရာမြို့)အံၤ မ့ၢ်၀့ၢ်တဖျၢၣ်လၢအကွၢ်ဆၢၣ်မဲၥ်ဘၣ်ထံတၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ် အအၢကတၢၢ်န့ၣ်လီၤ.
ခီဖျိလၢထံဒိၣ်နိယွၤအဃိ သ၀ီခဲလၢၥ်(၁)ကထိဘျဲၣ်အပူၤ လီမ့ၣ်အူဒီၣ်တဲၥ်ကွံၥ်၀ဲန့ၣ်လီၤ. ဖဲအပူၤကွံၥ်စှၤသီအတီၢ်ပူၤစ့ၢ်ကီး ထံဒိၣ်နိယွၤ၀ံၤဟီၣ်ခိၣ်လီၤပှီၢ်လၢ ထံကီၢ်မုၢ်ထီၣ်ကလံၤစိး, ထရံၣ်ဘူၣ်ရၣ်(ထရီပူရာ)ကီၢ်စဲၣ်အပူၤအဃိ ပှၤ(၂၀)ဘျဲၣ်သံတ့ၢ်၀ဲန့ၣ်လီၤ.
ကူၣ်ကၠၣ်ရဲး(ဂူဂျာရက်)ကီၢ်စဲၣ်,ပီၣ်လဲၣ်ကၢၢ်နံၤဟီၣ်က၀ီၤတဖၣ်အပူၤခီဖျိလၢမူခိၣ်ကလံၤသီၣ်ဂီၤတၢ်အိၣ်သးအၢနးအဃိ ပၣ်က့ၣ်စတၣ်ကလံၤထံးပီၣ်လဲၣ်ကၢၢ်နံၤဟီၣ်က၀ီၤပူၤစ့ၢ်ကီး မူခိၣ်စူၤဒိၣ်၀ံၤ ထံဒိၣ်နိယွၤတဖၣ်ကဲထီၣ်သးန့ၣ်လီၤ.
ကရၣ်ခၠံၣ်၀့ၢ်ပူၤ မူခိၣ်စူၤဒိၣ်၀ံၤ ဆ့း(ဆစ်ဒ်)ကီၢ်စဲၣ်ပူၤ ကီၢ်ရ့ၣ်(၂)ဘ့ၣ်အပူၤစ့ၢ်ကီး ထံဒိၣ်နိယွၤလၢသတူၢ်ကလၣ်အဂ့ၢ် စံး၀ဲန့ၣ်လီၤ. ကီၢ်ပၣ်က့ၣ်စတၣ်အံၤ ဖဲ၂၀၂၂နံၣ်န့ၣ် ကွၢ်ဆၢၣ်မဲၥ်ဘၣ်၀ဲထံတၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်အအၢကတၢၢ် ထံကီၢ်တဘ့ၣ်န့ၣ်လီၤ.
ထံကီၢ်လၢအိၣ်ဘူးလိၥ်သး ကီၢ်ဘ့ကလါဒ့းရှ်အပူၤစ့ၢ်ကီး ခီဖျိလၢကီၢ်အ့ဒံယါတပၤ ထံကျိထံဒိၣ်နိယွၤတဖၣ်ပၥ်ဃုၥ် မူခိၣ်စူၤဒိၣ်အဃိ ပှၤတစှၤန့ၣ်(၄၀)ဂၤသံတ့ၢ်၀ဲ၀ံၤ ပှၤ(၃)ကလီၢ်ဃၣ်ဃၣ် ဘၣ်လဲၤအိၣ်ကဒုလၢ တစိၤတလီၢ်ဒဲက၀ီၤတဖၣ်အပူၤအဂ့ၢ် ပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါတဖၣ် ဘိးဘၣ်ပၥ်ဖျါဃၣ်၀ဲန့ၣ်လီၤ.
