လါအီကူး(၁၆)သီ,၂၀၂၄နံၣ်
လၢကီၫ်မိၫ်ပှၫ်အၣ်ဖရံးကၣ် တၫ်လီၫ်သကုၤအပူၤ ဘၣ်ထွဲဒီးတၤအုးလၢၫ်တၫ်ဆါလၢကဲထီၣ်အံၤ ရၤလီၤအသးဘၣ်ကူဘၣ်ဂာ်တၫ်အဖီခိၣ် ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဖျၢၣ်ဆူၣ်ချ့ကရၢ(WHO)န့ၣ် ဘိးဘၣ်ရၤလီၤ၀ဲဒ် ထံဂုၤကီၫ်ဂၤဂ့ၫ်ဂီၫ်အူတၫ်အိၣ်ဆူၣ် အိၣ်ချ့တၫ်အိၣ်သးအသိးန့ၣ်လီၤ.
ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဖျၢၣ်ဆူၣ်ချ့ကရၢန့ၣ် ဘၣ်ထွဲဒီးတၫ်ဆါအံၤအဖီခိၣ် ဖဲ၂၀၂၂နံၣ်အပူၤစ့ၫ်ကီးဘိးဘၣ်ရၤလီၤတ့ၫ်၀ဲ၀ံၤ တနံၣ်တချူးဘၣ်တၫ်ဘၣ်ပတုာ်ကွံာ်၀ံၤ ဘၣ်တၫ်ဘိးဘၣ်ရၤလီၤကဒါက့ၤဒ်သိးအံၤခံ၀ီတ၀ီန့ၣ်လီၤ.
အၣ်ဖရံးကၣ်ဟီၣ်က၀ီၤ တၤအုးလၢၫ်တၫ်ဆါဘၣ်ကူဘၣ်ဂာ်အဃိ အၣ်ဖရံးကၣ်တၫ်ပၢဆှၢတၫ်ဆါဒီးတၫ်ဒီသဒၢ၀ဲၤကျိၤ ဘိးဘၣ်ရၤလီၤ၀ဲဒ်ဂ့ၫ်ဂီၫ်အူတၫ်အိၣ်သးအသိး၀ံၤ ဘၣ်ကူဘၣ်ဂာ်ချ့ဒီးတၫ်ဆါဃာ်လၢ အကလုာ်လီၤဆီတဖၣ်ဟဲအိၣ်ထီၣ်၀ဲလီၤ.
အၣ်ဖရံးကၣ် တၫ်ခၢၣ်သးဒီးမုၫ်ထီၣ်တကပၤအပူၤ တၫ်ဆါလၢဘၣ်ကူဘၣ်ဂာ်အံၤ တၫ်ဆါဃာ်ကလုာ်အသီအဃိ တၫ်သံတၫ်ပှၫ်ကအါထီၣ်ဘၣ်ဖုးန့ၣ် ပှၤကူၣ်သ့တဖၣ် ဘၣ်ယိၣ်၀ဲလီၤ.
တလၢကွံာ် အၣ်ဖရံးကၣ်ဒီး တၫ်ဆါဘၣ်ကူဘၣ်ဂာ်သ့တၫ်အိၣ်သးန့ၣ် မ့ၫ်တၫ်လီၤဘၣ်ယိၣ်၀ံၤ တၫ်ကပၢဆှၢဃာ် တၫ်ဆါတၫ်ဘၣ်ကူဘၣ်ဂာ်တဖၣ်၀ံၤ တၫ်ကမၤပူၤဖျဲးသးသမူအဂီၫ် လိၣ်ဘၣ်၀ဲ ထံဂုၤကီၫ်ဂၤတၫ်ပာ်ဖှိၣ်မၤသကိး တၫ်လၢကခီၣ်ဆၢက့ၤတၫ်အဂီၫ် ဟီၣ်ခိၣ်ဖျၢၣ်ဆူၣ်ချ့ကရၢ ပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါတဲးဒရိး(တက်ဒရို့စ်)တဲ၀ဲလီၤ.
တၤအုးလၢၫ်တၫ်ဆါန့ၣ် လၢဆၣ်ဖိကီၫ်ဖိတဆီ ဘၣ်ကူဘၣ်ဂာ်ပှၤကညီ,တၫ်မံဃုာ်တဆီဘၣ်ကူဘၣ်ဂာ်, နီၫ်ခိဖံးဘ့ၣ်တဆီဘၣ်ကူဘၣ်ဂာ်ဒီးအိၣ်ဘူးဒီးပှၤလၢအိၣ်ဒီးတၫ်ဆါဒီးဘၣ်ကူဘၣ်ဂာ်၀ဲသ့န့ၣ်လီၤ. တၫ်ဆါအပနီၣ်တဖၣ်တခီ ပဖံးဘ့ၣ်ခိၣ်တၫ်ပူၤလီၫ်တဖၣ်ကဲထီၣ်ဒီးဆူးဆါတကံတကးကဲထီၣ်ဒီးဘၣ်သံ၀ဲလီၤ.ပှၤလၢတၫ်ဆါဘၣ်ကူဘၣ်ဂာ် အဂၤ(၁၀၀)အကျါ(၄)ဂၤန့ၣ်ဘၣ်သံ၀ဲလီၤ.
Ref: BBC
