လါအီးကထိဘၢၣ် ၃သီ, ၂၀၂၅နံၣ်, အၣ်ထူခ့ၣ်တၢ်ကစီၣ်
ကညီကီၢ်စဲၣ်, ၀့ၢ်ဖၣ်အၣ်အပူၤ တၢ်ဃုထၢလၢသုးကီၣ်မံးရှၢၣ်ကမၤ၀ဲအံၤန့ၣ် ပှၤလီၢ်အိၣ်ကမှံဖိတဖၣ်ဒီး ပှၤလၢအိၣ်ငါဟံၣ်တဖၣ် ဒ်သိးကဟ့ၣ်၀ဲတၢ်ဖးကန့ၢ်အဂီၢ် ဖဲလၢတၢ်ထၢဖှိၣ်တၢ်ဖးစရီအဆၢကတီၢ် က၀ီၤဒ့ခိၣ်နၢ်တဖၣ် ဟ့ၣ်ဆီၣ်သနံးအီၤအဂ့ၢ် တၢ်သ့ၣ်ညါဘၣ်န့ၣ်လီၤ.
သုးကီၣ်မံးရှၢၣ်န့ၣ် ခါလၢကဟဲ လါဒံၣ်စ့ဘၢၣ်၂၈သီအနံၤန့ၣ် ကရဲၣ်ကျဲၤမၤ၀ဲ တၢ်ဃုထၢအကူၥ်၁၀ံၤ ကညီကီၢ်စဲၣ်ပူၤတခီ ကမၤ၀ဲဖဲ ဖၣ်အၣ်, ရၤမတံဒီး ဒီၣ်ဖးခိၣ်ကီၢ်ဆၣ် ၃ဘ့ၣ်အပူၤအဂ့ၢ် ထုးထီၣ်ပၥ်ဖျါဃၥ်၀ဲန့ၣ်လီၤ.
လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပှၤလီၢ်အိၣ်ကမှံဖိဒီးပှၤလၢဟဲအိၣ်ငါဟံၣ်တဖၣ်လၢ ဟဲအိၣ်ဖဲ၀့ၢ်ဖၣ်အၣ်ပူၤ ယံၤ၆လါဆူအဖီခိၣ်တဖၣ် ကဟ့ၣ်၀ဲတၢ်ဖးကန့ၢ်အဂီၢ် ဟူးဂဲၤ၀ဲန့ၣ်လီၤ.
ဖဲလၢတၢ်ထၢဖှိၣ်တၢ်ဖးစရီအပူၤ လံၥ်လဲၢ်တဖၣ်အဂီၢ် ဘၣ်ခီၣ်လၢၥ်ဘူၣ်လၢၥ်စ့အဃိ တဘၣ်သးလဲၤက၀ီၤဒ့ပၢပြး၀ဲၤဒၢးတဖၣ်ဘၣ်ဆၣ် ဘၣ်ယိၣ်လၢတၢ်ကမၤပျံၤမၤဖူးအီၤအဃိ ဘၣ်လဲၤ၀ဲအဂ့ၢ် ပှၤလီၢ်အိၣ်ကမှံဖိတဖၣ် စံး၀ဲန့ၣ်လီၤ.
ပှၤလီၢ်အိၣ်ကမှံဖိတဂၤ စံး၀ဲလၢ” ပှၤလၢအိၣ်ငါဟံၣ်ဒီးပှၤလီၢ်အိၣ်ကမှံဖိတဖၣ်လၢ အိၣ်ဒီးဟံၣ်ဒူၣ်စရီတဖၣ်အံၤ ဘၣ်လဲၤ၀ဲဆူ၀ဲၤဒၢးအဂ့ၢ် က၀ီၤဒ့ပၢပြးခိၣ်စံး၀ဲန့ၣ်လီၤ. စံး၀ဲလၢ တၢ်ကဘၣ်လဲၤစိၥ်ထဲ ဟံၣ်ဒူၣ်စရီဘၣ်ဆၣ် လဲၤတုၤတခီ တမ့ၢ်ထဲဟံၣ်ဒူၣ်စရီဘၣ်. ပှၤတမှံၤစရီ, ခိၣ်ဂီၤတဖၣ်, ဘၣ်မၤလဲၤလဲၤက့ၤက့ၤအဃိ သိလ့ၣ်အလဲစ့ၢ်ကီးလၢၥ်၀ဲန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်က့ၤဆူဟ့ၣ် ၂ဘျီ, ၃ဘျီအဃိ တၢ်လၢၥ်ဘူၣ်လၢၥ်စ့လၢၥ်အါမးလီၤ. အ၀ဲသ့ၣ်တတဲလီၤတံၢ်လီၤဆဲးလၢ တၢ်ကဘၣ်လဲၤစိၥ်မနုတဖၣ်လဲၣ်န့ၣ်ဘၣ်. မ့ၢ်တလဲၤဘၣ်ဒီးအိၣ်တသ့ဘၣ်. ပ၀ဲတဖၣ် ပအိၣ်ငါဟံၣ်မီၤ. မ့ၢ်တလဲၤဘၣ်ဒီး ဘၣ်မနုအဃိ သုတလဲၤဘၣ်လဲၣ်, သုတဟဲဘၣ်လဲၣ်န့ၣ် အ၀ဲသ့ၣ် ကဟဲသံကွၢ်၀ဲအဃိ ဘၣ်ပျံၤတၢ်လီၤ. ပအိၣ်ငါဟံၣ်အဃိ ဘၣ်ဘၣ်ယိၣ်တၢ်လီၤ. ဘၣ်ယိၣ်လၢ တၢ်ဟ့ၣ်ဆီၣ်သနံးဒီး တၢ်မၤပျံၤမၤဖူးအဃိ”အဂ့ၢ် စံး၀ဲန့ၣ်လီၤ.
ဖဲတၢ်ထၢဖှိၣ်စရီအပူၤ လံၥ်လဲၢ်, မီၣ်တီၣ်တုၥ်အလဲပၣ်ဃုၥ် ပှၤတဂၤန့ၣ် အစှၤကတၢၢ် လၢၥ်ဘူၣ်လၢၥ်စ့ ၁၅,၀၀၀ကၠးဃၣ်ဃၣ်အဂ့ၢ် ပှၤလၢအလဲၤလၢအနီၢ်ကစၢ်တဂၤ စံး၀ဲန့ၣ်လီၤ.
တကးဘၣ် အ့ၣ်စလၣ်ဒီးတမံၣ်တဖၣ်စ့ၢ်ကီး ကမၤန့ၢ်၀ဲ ခိၣ်ဂီၤတဖၣ်အဂ့ၢ် စံး၀ဲ၀ံၤ ထၢဖှိၣ်တၢ်ဖးစရီလၢ
က၀ီၤဒ့, ဒူသ၀ီပၢပြး၀ဲၤဒၢးတဖၣ်အပူၤ၀ံၤ ပှၤလၢဟ့ၣ်တၢ်ဖးန့ၢ်တၢ်ပျဲတဖၣ် ဘိးဘၣ်ရၤလီၤဃၥ်၀ဲ စရီအဂ့ၢ် လီၢ်က၀ီၤဖိတဖၣ် စံး၀ဲန့ၣ်လီၤ.
လီၢ်က၀ီၤဖိတဂၤ စံး၀ဲလၢ “တၢ်ထၢ၀ဲ အမံၤသၣ်ဒီး ဖးဖီမုၢ်စရီတဖၣ်လီၤ. ကမၤန့ၢ်၀ဲ ခိၣ်ဂီၤအဃိ မၢဟဲ၀ဲ၀ံၤ ထၢစရီန့ၣ်လီၤ. ဖဲန့ၣ်ပှၤလၢ ခိၣ်ဂီၤအိၣ်ဒီးတအိၣ်ဃုထၢ၀ဲ၀ံၤ ပှၤလၢခိၣ်ဂီၤအိၣ်တဖၣ်တခီ ထၢ၀ဲဖးဖီမုၢ်စရီန့ၣ်လီၤ. ၀ံၤမး ကးလီၤ၀ဲ လံၥ်စရီလီၤ.လံၥ်လၢ တၢ်ကးဃၥ်ဖဲ၀ဲၤဒၢးအပူၤ နီၢ်ကစၢ်နီၣ်ဂံၢ်ဒီး နီၢ်ကစၢ်ခိၣ်ဂီၤမ့အိၣ်မး ဟ့ၣ်တၢ်ဖးကသ့လီၤအဂ့ၢ် တၢ်နၢ်ဟူဘၣ်၀ဲလီၤ. ဖဲဖးဖီစရီအပူၤတခီ ထဲဒၣ်ပှၤလၢခိၣ်ဂီၤတဖၣ် ကဘၣ်ဟ့ၣ်တၢ်ဖးအဂီၢ်, ဒီးပှၤလၢတအိၣ်ဘၣ်တခီ တဟံးဂ့ၢ်၀ီဘၣ်အဂ့ၢ်”န့ၣ်လီၤ.
တၢ်ထၢဖှိၣ်စရီအပူၤ လံၥ်လဲၣ်လၢလိၣ်၀ဲတဖၣ်အဖီခိၣ် ဘၣ်ခီၣ်အဘူးအလဲဒီး ဟ့ၣ်ဆီၣ်သနံး လၢတၢ်ဟ့ၣ်တၢ်ဖးကန့ၢ်အဂီၢ်အဃိ ကမျၢၢ်ဖိတဖၣ်ဘၣ်ကွၢ်ဆၢမဲၥ်ဘၣ်ဒီး တၢ်ကီတၢ်ခဲအဂ့ၢ် ၀့ၢ်ပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါတဂၤ စံး၀ဲန့ၣ်လီၤ.
“တၢ်လၢၥ်ဘူၣ်လၢၥ်စ့တဖၣ်အိၣ်လီၤ. တၢ်အံၤတကြၢးဘၣ်. တကြၢး ဟ့ၣ်Pressureဘၣ်. ကမျၢၢ်လီၤမီၤ. ဘၣ်ဒိးသန့ၤလၢ ကမျၢၢ်ဒီးဘၣ်မၤ၀ဲလီၤမီၤ. ဟ့ၣ်တၢ်ဆီၣ်သနံးလၢ တန့ၢ်တသ့ဘၣ်အဃိ တၢ်ကီတၢ်ခဲအိၣ်၀ဲလီၤ. ကအီၣ်ဘၣ်အီဘၣ်အဂီၢ်မးဖးနးညါ. အပူၤကွံၥ်လံၤလံၤန့ၣ် ကမျၢၢ်တဖၣ်န့ၣ်အိၣ်ဒီးတၢ်၀ံတၢ်ယိးဖးနးလံ. အ၀ဲသ့ၣ်ဘၣ်သးမၤ၀ဲအသိး မၤ၀ဲလီၤ. ကမျၢၢ်န့ၣ် ဘၣ်ခီၣ်လိး၀ဲ တၢ်အလဲခဲလၢၥ်လီၤ. ကမျၢၢ်ဒုတၢ်လၢၥ်ဘူၣ်လၢၥ်စ့အါမး. ကမျၢၢ်အီၣ်ဘၣ်ဂ့ၤ, တအီၣ်ဘၣ်ဂ့ၤန့ၣ် တမ့ၢ်လၢအ၀ဲသ့ၣ် ကကွၢ်၀ဲဘၣ်. တၢ်ခဲလၢၥ်န့ၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲလီၤ” အဂ့ၢ် စံး၀ဲန့ၣ်လီၤ.
ကညီဒီကလုၥ်စၢဖှိၣ်ကရၢ (KNU)တခီ တၢ်ဃုထၢလၢသုးကီၣ်မံးရှၢၣ်ကရဲၣ်ကျဲၤမၤ၀ဲအံၤန့ၣ် တမ့ၢ်လၢ အဖိးသဲစးဘၣ်ဒီး လ့ၤတက့ၤတတူၢ်၀ဲဘၣ်ဒီး ထီဒါ၀ဲအဂ့ၢ် ဘိးဘၣ်ရၤလီၤဃၥ်၀ဲ၀ံၤ ပှၤလၢပၣ်ဃုၥ်ပၣ်ဂီၢ်မၤသကိးတၢ်လၢ တၢ်ဃုထၢအံၤအပူၤစ့ၢ်ကီး ကအိၣ်ခိးကွၢ် ကဟံးန့ၢ်ဂ့ၢ်၀ီအဂ့ၢ် စံး၀ဲန့ၣ်လီၤ.
တၢ်ဃုထၢအကူၥ် ၁လၢ ကမၤ၀ဲဖဲ ခါလၢကဟဲ လါဒံၣ်စ့ဘၢၣ် ၂၈သီအနံၤအံၤအပူၤ လၢကညီကီၢ်စဲၣ်အပူၤ ကီၢ်ဆၣ်တဖၣ်လၢအမ့ၢ် လူပျဲၢ်, ကီးတရံး, နိၣ်တကီ, ဖၣ်ပူၣ်ကီၢ်ဆၣ် ၄ဘ့ၣ်အပူၤတခီ ရဲၣ်ကျဲၤမၤ၀ဲတန့ၢ်ဒံးဘၣ်န့ၣ်လီၤ.