လါယူၤလံ(၂)သီ, ၂၀၂၅နံၣ်
ကၠီၣ်တဲၣ်နီၢ်ကစၢ်စ့တၢးတနီၤန့ၣ် မၤဃံးကးတံၥ်ကွံၥ် ပှၤကီၢ်ပယီၤဖိအခီးတဖၣ်ဒီး ပၥ်ပနီၣ်၀ဲ တၢ်ဆှၢခီကျိၥ်စ့အမျးယကၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
ပှၤကီၢ်ပယီၤဖိအခီးတဖၣ်လၢတၢ်တကးတံၥ်ဒံးတဖၣ်စ့ၢ်ကီးန့ၣ် ကျိၥ်စ့လၢတၢ်ဆှၢခီလၢကီၢ်ချၢတဖၣ် တဟဲနုၥ်လီၤဘၣ်အသိး ကီၢ်ချၢကျိၥ်စ့လၢတၢ်ဆှၢခီတဖၣ် တၢ်ကးတံၥ်အီၤတဖၣ်စ့ၢ်ကီး အိၣ်ထီၣ်၀ဲန့ၣ်လီၤ.
တကးဘၣ် ပှၤကီၢ်ပယီၤဖိအခီးလၢတၢ်ကးတံၥ်တဖၣ်အံၤ အကျိၥ်စ့လၢအိၣ်ကတၥ်သးတဖၣ် စ့တၢးတပၤထုးထီၣ်န့ၢ်က့ၤအီၤတအိၣ်ဘၣ်အဃိ တၢ်ကီတၢ်ခဲဘၣ်အီၤဒိၣ်မးအဂ့ၢ် ပှၤလၢကွၢ်ဆၢၣ်မဲၥ်ဘၣ်တဖၣ် စံး၀ဲန့ၣ်လီၤ.
တၢ်မ့ၢ်က့ၤအိးထီၣ်စ့တၢးအခီးတဖၣ်န့ၣ် တၢ်ဘၣ်လဲၤဆူပၢၤကီၢ်သုးကလၢၤလၢအဘၣ်ထွဲဒီးကီၢ်ဆၣ်တဘ့ၣ်စုၥ်စုၥ်ဒီးကဘၣ်ဘှါရှဲ၀ဲအဃိ ဘၣ်ယိၣ်လၢ တၢ်ကသမံးသမိးအီၤန့ၣ်လီၤ.
ကျိာ်စ့အမျးကယၤအါဒီးကိးလါဒဲးစ့နုၥ်လီၤဟးထီၣ်အဘျီအါ အခီးတဖၣ်, ကၠီၣ်တဲၣ်ဆ့းကး(ဖိနီၣ်ဂံၢ်)ဒီးဖိနီၣ်ဂံၢ်လၢအိးထီၣ်ဃၥ်စ့တၢးအခီးတဖၣ် မ့ၢ်တဒ်သိးလိၥ်အသးဘၣ်န့ၣ် တၢ်ပညိၣ်ကးတံၥ်ကွံၥ် အခီးတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
ကၠီၣ်တဲၣ်ပဒိၣ်တခီ တၢ်ကမၤလီၤပှီၢ်ကွံၥ် ကၠီၣ်တဲၣ်-ပယီၤကီၢ်ဆၢ အိၣ်လဲတၢ်လံၣ်တၢ်လီကျိၥ်စ့တၢ်ဖံးတၢ်မၤတဖၣ်ဒီး ကီၢ်ဆၢခီဂၥ် ကွီၢ်မ့ၣ်တဖၣ်အဂီၢ် စးတၢးအခီး(၂)ကကွဲၢ်ဃၣ်ဃၣ်လၢ လံၥ်အုၣ်သးတၢ်မၤနီၣ်မၤဃါတလၢပှဲၤတဖၣ် ဖဲ၂၀၂၅နံၣ်စးထီၣ်သီန့ၣ် ကးတံၥ်ကွံၥ်၀ဲအဂ့ၢ် ဘိးဘၣ်ရၤလီၤဃၥ်၀ဲန့ၣ်လီၤ.
တနီၤန့ၣ် တၢ်ကကးတံၥ်ကွံၥ်အခီးအဂီၢ် စ့တၢးပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါတဖၣ် ကိးလီတဲစိ၀ံၤ ဟ့ၣ်ဒုးသ့ၣ်ညါ၀ဲ မ့တမ့ၢ် ဆှၢန့ၢ်၀ဲလံၥ်အဖုၣ်တဖၣ်၀ံၤ ဟ့ၣ်ဒုးသ့ၣ်ညါ၀ဲန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်မ့မ့ၢ်လၢ ပှၤတနီၤတခီ တၢ်ဒုးသ့ၣ်ညါတအိၣ်နီတမံၤဘၣ်အပူၤ တၢ်ကးတံၥ်ကွံၥ်အခီးတဖၣ်အိၣ်၀ဲအဂ့ၢ် ပှၤလၢဘၣ်တၢ်ကွံၥ်အ၀ဲသ့ၣ်အခီးတနီၤစံး၀ဲန့ၣ်လီၤ.
ပှၤလၢအိးထီၣ်ဃၥ်အခီးတဖၣ်န့ၣ် မ့မ့ၢ်ပှၤမၤတၢ်ဖိလၢ မၤတၢ်လၢကီၢ်ကၠီၣ်တဲၣ်ပူၤတခီ အကျိၥ်စ့တၢ်နုၥ်လီၤဟးထီၣ် မ့ၢ်အါန့ၢ်ဒံးအလါလဲန့ၣ်တၢ်ခိးကွၢ်အီၤ၀ံၤတၢ်ကးတံၥ်အီၤတဖၣ်အိၣ်၀ဲအဂ့ၢ်ပှၤလၢအသ့ၣ်ညါကၠီၣ်တဲၣ်စ့တၢးအတၢ်လဲၤသရံးသးအကျိၤအကျဲတဂၤ စံး၀ဲန့ၣ်လီၤ.
၂၀၂၅နံၣ် စးထီၣ်လၢလါမ့ၤန့ၣ် ပှၤကီၢ်ပယီၤဖိလၢအအိးထီၣ်ဃၥ် စ့တၢးအခီး ဖိနီၣ်ဂံၢ်ဒီး ဖိနီၣ်ဂံၢ်လၢတီၣ်ထီၣ်ဃၥ်ခိၣ်ဂီၤတဖၣ် မ့ၢ်အဖိးမံလိၥ်သးအိၣ်တအိၣ် ကိးလီတဲစိသမံသမိးတၢ်တဖၣ်အိၣ်၀ဲအဂ့ၢ် တၢ်သ့ၣ်ညါဘၣ်န့ၣ်လီၤ.
စ့တၢးအခီးလၢ ပှၤကီၢ်ပယီၤဖိတနီၤသူ၀ဲန့ၣ် တၢ်ထုးထီၣ် စ့(၂)ကလးဘးဆူအဖီခိၣ်တန့ၣ်ဘၣ်တဖၣ်အိၣ်ထီၣ်၀ဲအဂ့ၢ် ပှၤကီၢ်ပယီၤဖိလၢ အသူ၀ဲကၠီၣ်တဲၣ်စ့တၢးအခီးတဂၤစံး၀ဲန့ၣ်လီၤ.
အိၣ်ခိးကွၢ်၀ဲ သုးကီၣ်ကးတကးဘၣ် ပှၤကီၢ်ပယီၤဖိလၢအထီဒါသုးကီၣ်ကးတဖၣ် အတၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ တၢ်ပၢၢ်ဆၢတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤလၢ ကျိၥ်စ့အတၢ်လဲၤသးအကျိၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
စုက၀ဲၤကျိချံပှၥ်သၣ်ဒီး တၢ်အီၣ်တၢ်အီလၢ တၢ်မၤစၢၤဆူ တၢ်ပၢၢ်ဆၢကရၢတဖၣ်အအိၣ်အပူၤ ကျိၥ်စ့တဖၣ် လဲၤခီဖျိလၢကၠီၣ်တဲၣ်စ့တၢးတဆီစ့ၢ်ကီး ကၠီၣ်တဲၣ်ပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါတဖၣ် အိၣ်ခိးကွၢ်၀ဲအဂ့ၢ် တၢ်သ့ၣ်ညါဘၣ်န့ၣ်လီၤ.
ref: bbc
