လါအ့ဖြ့ၣ်(၇)သီ,၂၀၂၅နံၣ်
ထရၢးပဒိၣ် အဖီလစံၣ်သနူအဖီခိၣ် အ့ရှၢကလုၥ်သဘျ့(RFA)လၢ တၢ်ပၥ်ပတုၥ်ဃၥ်တၢ်ကစီၣ်တၢ်ဖံးတၢ်မၤ တၢ်ကစီၣ်အကျိၥ်တၢ်ကတိၤအါကတ့ၢ် တၢ်ကဘၣ်ပတုၥ်ကွံၥ်၀ဲ၀ံၤ အတၢ်ကစီၣ်ပှၤမၤတၢ်ဖိတဖၣ် တၢ်ကဘၣ်ပတုၥ်ကွံၥ်တၢ်ဖံးတၢ်မၤ စးထီၣ်လၢလါမ့ၤ(၉)သီအနံၤအဂ့ၢ် ဒုးသ့ၣ်ညါဃၥ်၀ဲန့ၣ်လီၤ.
အမဲရကၤကီၢ်ခိၣ်သီ ထရၢးကဲထီၣ်ကီၢ်ခိၣ်၀ံၤအလီၢ်ခံ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်တၢ်ကစီၣ်မံၣ်ဒံၣ်ယၣ်အ့ၣ်ကၠံၣ်စံၣ်(USGAM) ဘၣ်တၢ်ပတုၥ်ကွံၥ်အီၤ၀ံၤ လါမးရှး(၁၅)သီအနံၤန့ၣ် အ့ရှၢကလုၥ်သဘျ့(RFA)တၢ်ကစီၣ်၀ဲၤကျိၤ အပှၤမၤတၢ်ဖိတဖၣ်ဒီးလံၥ်ဃံးဃၥ်ပှၤမၤတၢ်ဖိတဖၣ်တၢ်ပတုၥ်ကွံၥ်အီၤလံအဂ့ၢ်န့ၣ်တၢ်ဒုးသ့ၣ်ညါအီၤဒီးတၢ်ပတုၥ် ကွံၥ်တစိၢ်တလီၢ်၀ံၤအလီၢ်ခံ အခဲအံၤန့ၣ် တၢ်ပတုၥ်ကွံၥ်၀ဲ အ၀ံၤအတဲၥ်အဂီၢ် ထုးထီၣ်ပၥ်ဖျါဃၥ်၀ဲန့ၣ်လီၤ.
RFAလၢ အဘိးဘၣ်ရၤလီၤ ကျိၥ်တၢ်ကတိၤအါအါဂီၢ်ဂီၢ်တဖၣ်ဒ်အမ့ၢ် ပယီၤပၣ်ဃုၥ် ၀ံၣ်ကၣ်,တံးဘဲး, လၣ်အိၣ်ကျိၥ်တဖၣ် တၢ်ကဆိကတီၢ်ကွံၥ်အ၀ံၤအတဲၥ်၀ံၤ စးထီၣ်လၢလါမ့ၤအလၢၥ်န့ၣ် တၢ်ဘၣ်ပတုၥ်ကွံၥ် တၢ်ရၤလီၤတၢ်ကစီၣ်တၢ်ဖံးတၢ်မၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
တကးဘၣ် တၢ်ဆိကတီၢ်ကွံၥ်အကျါ RFA အဲးကလံးကျိၥ်ဒီး Asia Fact Check Labလၢ အမ့ၢ်တၢ်သမံသမိးဃုထံၣ်ပၥ်ဖျါက့ၤ တၢ်ကစီၣ်အကမၣ်တဖၣ်လၢ တရူးခီၣ်မၠူၣ်နံးပၣ်တံၣ်ရၤလီၤ၀ဲတဖၣ်စ့ၢ်ကီး ပၣ်ဃုၥ်၀ဲန့ၣ်လီၤ.
ဖဲအပူၤကွံၥ်အနွံန့ၣ် စံၣ်ညီၣ်ကွီၢ်ပၥ်လီၤ၀ဲတၢ်ကလုၢ်ဘၣ်ဆၣ် တၢ်ကဒိးန့ၢ်စ့ပၥ်ကီၤလၢ အမဲရကၤဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်မံၣ်ဒံၣ်ယၣ်အ့ၣ်ကၠ့ၣ်စံၣ်(USAGM)အိၣ် တလဲၤအသးဘၣ်ဂ့ၢ်ဘၣ်၀ီၤ၀ံၤ တၢ်ဘၣ်ပတုၥ်ကွံၥ်ဒ်သိးအံၤအဂ့ၢ်န့ၣ် RFAပှၤပၢၤလီၢ်ဆ့ၣ်နီၤဒီးပှၤပၢဆှၢတၢ်ခိၣ်ကျၢၢ် ဘ့ၣ်ဖၣ်စံး၀ဲ့နၣ်လီၤ.
“ပှၤထၢတၢ်ကစီၣ်ဖိလၢ အထုးထီၣ်ပၥ်ဖျါတၢ်ကစီၣ်လၢ ဘၣ်ထွဲတရူးခီၣ်မၠူနံၣ်ပၣ်တံၣ် အမၤသံလီၤတုၥ်ကလုၥ်စဲၤသွဲၣ်လၢ၀ံၣ်ကၣ်ကလုၥ်တဖၣ်အဖီခိၣ်တၢ်ဂ့ၢ်, ပှၤထၢတၢ်ကစီၣ်လၢ အဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲၥ်ဒီး သးသမူတၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်ခီဖျိ ဟံးတၢ်ကစီၣ်လၢ ဘၣ်ထွဲကီၢ်ပယီၤထံလီၢ်ကီၢ်ပူၤတၢ်ဒုးတၢ်ယၤဂ့ၢ်၀ီတဖၣ်, ပှၤလၢအမၤဖျါထီၣ် အ့ရှၢမုၢ်ထီၣ်ကလံၤထံးဟီၣ်က၀ီၤပူၤ တၢ်ကူလဲၢ်မၤကၤပှၥ်ဘျးစဲတဖၣ် ဒီး ပှၤလၢအမၤဖျါထီၣ် တံဘဲးဟီၣ်က၀ီၤပူၤ တၢ်ဆီၣ်ဘံၣ်ဆီၣ်ဘၢတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါသဘျ့ခွဲးယၥ်တဖၣ် ကလီၤမၣ်ကွံၥ်လီၤအဂ့ၢ်” စံး၀ဲန့ၣ်လီၤ.
သုးမိၤစိရိၤအစိၤစိၤ မၤတၢ်ကးတံၥ်တၢ်ကစီၣ်သဘျ့ခွဲးယၥ်အဆၢကတီၢ် RFA ပယီၤကျိၥ်တၢ်ကစီၣ်၀ဲၤကျိၤန့ၣ် မ့ၢ်၀ဲၤကျိၤတဘိလၢ ကီၢ်ပယီၤထံဖိကီၢ်ဖိကမျၢၢ်တဖၣ် ဘၣ်ဒိးသန့ၤဒိကနၣ်၀ဲအသိး ကတီၢ်ခဲအံၤစ့ၢ်ကီးန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ကစီၣ်၀ဲၤကျိၤတခါလၢ အပၥ်ဖျါရၤလီၤန့ၢ် ဘၣ်ထွဲသုးမိၤစိရိၤသုးကီၣ်ကးအသုး အမၤကမၣ်သုးကွီၢ်မ့ၣ်တဖၣ်, တၢ်မၤကမၣ်ပှၤဂ့ၢ်၀ီခွဲးယၥ်တဖၣ် တကးဘၣ် ကီၢ်ပယီၤအပှၤဂ့ၢ်၀ီ, မုၥ်ကျိၤ၀ဲၤကွၢ်တၢ်ကစီၣ်တဖၣ်လၢ ချူးဆၢချူးကတီၢ်န့ၣ်လီၤ.
Ref: The Irrawaddy
