လါမးရှး(၁၉)သီ,၂၀၂၅နံၣ်
အမဲရကၤဒီၣ်တဲၥ်ကွံၥ် တၢ်ဟ့ၣ်တၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤတဖၣ်ဆူ ကီၢ်ပယီၤတဖၣ်အဃိ ကီၢ်ပယီၤပူၤ တၢ်မၤပျီၣ်မၤဂီၤတဖၣ်အိၣ်အါထီၣ်သ့ဃုၥ်ဒီးပှၤကီၢ်ပယီၤဖိတဖၣ် ကကွၢ်ဆၢၣ်မဲၥ်ဒီးတၢ်အိၣ်သးနးနးကျံးကျံးသ့အဂ့ၢ် ဘီမုၢ်စၢဖှိၣ်ကရၢဘၣ်ထွဲကီၢ်ပယီၤပှၤဂ့ၢ်၀ီခွဲးယၥ်ခၢၣ်စးလီၤဆီ သီမၢးအၣ်တရူ ဟ့ၣ်ပလီၢ်၀ဲန့ၣ်လီၤ.
ကီၢ်ပယီၤလၢတၢ်သဘံၣ်သဘုၣ်တဖၣ်အိၣ်အါထီၣ်အံၤအပူၤ ခီဖျိတၢ်ဒီၣ်တဲၥ်ကွံၥ် တၢ်အီၣ်တၢ်အီ, ကသံၣ်ကသီဒီးဆူၣ်ချ့တၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤတဖၣ်ဆူကမျၢၢ်ထံဖိကီၢ်ဖိအအိၣ်တဖၣ်အဃိပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတၢ်ဒိသူၣ်ဒိသးတၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤဂ့ၢ်၀ီတၢ်အိၣ်သးတဖၣ်ဟဲအၢထီၣ်အဂ့ၢ်သီမၢးအၣ်တရူတဲလီၤ၀ဲဖဲတၢ်မၤတၢ်မၤနၢ်ပၢ်တၢ်ကွဲးပရၢတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤဖဲ ကၠံၣ်နံၣ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ.
အမဲရကၤဒီၣ်တဲၥ်ကွံၥ် တၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤတဖၣ်လၢသတူၥ်ကလၥ်အဃိ ကီၢ်ပယီၤကမျၢၢ်ဖိတဖၣ် ဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲၥ်ဘၣ်တၢ်ကီတၢ်ခဲဒိၣ်ဒိၣ်မုၢ်မုၢ်အဂ့ၢ်အ၀ဲ စံး၀ဲန့ၣ်လီၤ. ဖဲလါယနူၤအါရံၤန့ၣ် ဒီၣ်နၢၤထရၢးကဲထီၣ်ကီၢ်ခိၣ်၀ံအလီၢ်ခံ ဖိးမံလိၥ်သးအမဲရကၤထံဂုၤကီၢ်ဂၤကျဲသနူတဖၣ်အိၣ်တအိၣ်အဂ့ၢ် ကသမံသမိးက့ၤအဂီၢ် ပတုၥ်ကွံၥ်ကီၢ်ချၢတၢ်ဟ့ၣ်တၢ်ဆီၣ်ထွဲမၢၤစၢၤလၢအသီ(၉၀)အတီၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤ.
တယံၤဒံးဘၣ်အဆၢကတီၢ် ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်တၢ်အီၣ်တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤ(WFP) ပတုၥ်ကွံၥ်တၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤတဖၣ်လၢ တၢ်ဟ့ၣ်ဆူကီၢ်ပယီၤကမျၢၢ်ဖိအအိၣ်အဃိ တၢ်အိၣ်သးတဖၣ်ဟဲအၢထီၣ်ဒီး ရၢၢ်ခၢၣ်ကီၢ်စဲၣ်ပူၤ တၢ်သၣ်၀ံၤလီၤဒိတဖၣ်အိၣ်ထီၣ်သ့အဂ့ၢ် ဟ့ၣ်ပလီၢ်ဃၥ်၀ဲန့ၣ်လီၤ.
ပှၤဆါလၢ အဟံးန့ၢ်အမဲရကၤတၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤတဖၣ်စ့ၢ်ကီး ကသံၣ်ကသီကၤထီၣ်ဒီး ဖဲအပူၤကွံၥ်နွံန့ၣ် ပှၤဆါလၢတအီဘၣ် HIVကသံၣ်တဖၣ် တၢ်သံတၢ်ပှၢ်အိၣ်ထီၣ်၀ဲအဂ့ၢ် စံး၀ဲန့ၣ်လီၤ.
တၢ်အံၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်အိၣ်သးအၢအၢသီသီအဂ့ၢ် သီမၢးအၣ်တရူးစံး၀ဲန့ၣ်လီၤ. ခီဖျိလၢတၢ်သဘံၣ်သဘုၣ်တဖၣ်အဃိ တၢ်မၤကမၣ်မုၣ်/ခွါသွံၣ်ထံဒီးတၢ်ကူလဲၢ်မၤကၤပှၤကညီတဖၣ် အိၣ်ထီၣ်သ့ဒီး ကီၢ်ဆၢခီဂၥ်နုၥ်လီၤအိၣ်ဆိးလၢထံကီၢ်လၢအိၣ်ဘူးတဖၣ်အပူၤသ့အဂ့ၢ် ဘီမုၢ်စၢဖှိၣ်ကရၢဘၣ်ထွဲကီၢ်ပယီၤပှၤဂ့ၢ်၀ီခွဲးယၥ်ခၢၣ်စးလီၤဆီ သီမၢးအၣ်တရူ ဟ့ၣ်ပလီၢ်ဃၥ်၀ဲန့ၣ်လီၤ.
Ref: VOM
