လါအီးကထိဘၢၣ်(၂၅)သီ,၂၀၂၄နံၣ်
ဖဲလါအီးကထိဘၢၣ်(၂၄)သီအနံၤ ဘီမုၫ်စၢဖှိၣ်ကရၢ နဲၣ်ရွဲၣ်ခိၣ်ကျၢၫ် အၣ်တိၣ်နံၣ်ယိၣ်ကူၣ်တၣ်ရဲး(Antonio Guterres) တဲလီၤ၀ဲလၢ ဟီၣ်ခိၣ်ဖျၢၣ်ကလၢၤထီၣ်န့ၣ် တၫ်တဟံးန့ၫ်ဂ့ၫ်၀ီဘၣ်အဃိ ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိဘၣ်ဟ့ၣ်ဆၢကဒါက့ၤတၫ်အါမး န့ၣ်လီၤ.
ဟီၣ်ခိၣ်ဖျၢၣ်ကလၢၤထီၣ်ဒ်သိးအံၤ တၫ်ကက့ၤမၤဘၣ်ကဒါက့ၤအဂီၫ်ဒီး မူခိၣ်ကလံၤသီၣ်ဂီၤအဃိ ခိၣ်ဃၢၤန့ဆၢၣ် တၫ်လီၤဘၣ်ယိၣ်လၢကဲထီၣ်တဖၣ် တၫ်ကဟးဆှဲး၀ဲအဂီၫ် တၫ်ဆၢကတီၫ်တအိၣ်လၢၤဘၣ်အဂ့ၫ်စ့ၫ်ကီး တဲ၀ဲလီၤ.
တၫ်ကဒုးဖျိးကွံာ် မူခိၣ်ကလံၤသီၣ်ဂီၤတၫ်ဆီတလဲသးအဂီၫ် နံၣ်လၢကဟဲ အနံၣ်(၁၀)အတီၫ်ပူၤ တတူၫ်ဃၣ်သးဘၣ် အဂ့ၫ် ဘီမုၫ်စၢဖှၣ်ကရၢခိၣ်ဃၢၤန့ဆၢၣ်တၫ်ရဲၣ်တၫ်ကျဲၤ(UNEP)တၫ်ဘိးဘၣ်ရၤလီၤအသီပူၤ ပာ်ဖျါ၀ဲလီၤ.တဂၤတမံၤန့ၣ် တၫ်ပာ်ပနီၣ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်ဖျၢၣ်တၫ်ကိၫ်န့ၣ် တဘၣ်အါတလၢန့ၣ် (၁.၅)ဒံၣ်ကရံၣ်စဲစံးယၢး တၫ်မုၫ်လၫ်တဖၣ် ကဟါမၫ် ကွံာ်လီၤအဂ့ၫ် တဲ၀ဲလီၤ.
မူခိၣ်ကလံၤသီၣ်ဂီၤဆီတလဲသးအဃိ အ့ရှၢၣ်ဒီးကၣ်ရ့ၣ်ဘံၣ်ယၣ်ဟီၣ်က၀ီၤအပူၤ ကလံၤမုၫ်တဖၣ်,တၫ်ကိၫ်ကလံၤ ကျိၤတဖၣ်,အၣ်ဖရံးကၣ်အပူၤ ထံဒိၣ်နိယွၤတဖၣ်,လဲးတ့ၣ်အမဲရကၤအပူၤ ကွၫ်ဆၢၣ်မဲာ်ဘၣ် တၫ်ဃီၤဃ့ဒီးသ့ၣ်ပှၫ်မ့ၣ် အူအီၣ်တဖၣ် လီၤဆီဒၣ်တၫ် ဟီၣ်ခိၣ်ချၢထံကီၫ်လၢဖီၣ်ကတၢၫ်တဖၣ် ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးဆါကတၢၫ်အဂ့ၫ်တဲ၀ဲလီၤ.
မူခိၣ်ကလံၤသီၣ်ဂီၤ မ့ၫ်တဘၣ်လိာ်ဖိးဒ့ဘၣ်န့ၣ် တၫ်အီၣ်တၫ်အီတၫ်ဂ့ၫ်ကီန့ၣ် မၤဘၣ်ဒိဘၣ်ထံး ဟီၣ်ခိၣ်တၫ်မုာ်တၫ်ခုၣ် ၀ံၤ ဒ်သိးကီၫ်ပယီၤ တၫ်သဘံၣ်သဘုၣ်ကဲထီၣ် တၫ်လီၫ်တဖၣ်အပူၤ တၫ်အိၣ်သးအၢဒိၣ်၀ဲအဂ့ၫ် ဖဲလါဖ့ၤဘြူၤအါရံၤ (၁၄)သီအနံၤ ဘီမုၫ်စၢဖှိၣ်ကရၢ နဲၣ်ရွဲၣ်ခိၣ်ကျၢၫ် အၣ်တိၣ်နံၣ်ယိၣ်ကူၣ်တၣ်ရဲး(Antonio Guterres)တဲလီၤ၀ဲ ဖဲဘီမုၫ်စၢဖှိၣ်ကရၢတၫ်ဘံၣ်တၫ်ဘၢကီၣ်ကးတၫ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ.
ခိၣ်ဃၢၤန့ဆၢၣ်ပှၤကူၣ်သ့ အူ၀့မၠိသူၣ်စ့ၫ်ကီးတဲ၀ဲလၢ ခိၣ်ဃၢၤန့ဆၢၣ် ဟးဂီၤအဃိ ကီၫ်ပယီၤပူၤစ့ၫ်ကီး ထံၣ်ဘၣ်လၢ န့ဆၢၣ်တၫ်လီၤဘၣ်ယိၣ်တဖၣ် တၫ်ခီၣ်ဆၢအီၤတန့ၫ်ဘၣ်အဂ့ၫ် ဖဲလါစဲးပထ့ဘၢၣ်အပူၤ ပဲာ်ထံနီၤဖးတဲဃာ်၀ဲလီၤ.
၂၀၃၀နံၣ်မ့ၫ်တုၤ ကိးမုၫ်နံၣ် တၫ်ကမၤလီၤစှၤ Greenhouse Gas ၄၂ မၠးကယၤအဂီၫ် ထံကီၫ်တဖၣ် ကဘၣ်ပာ်ဖှိၣ် ဟံးန့ၫ်မူဒါအဂ့ၫ်စ့ၫ်ကီး UNEPတၫ်ဘိးဘၣ်ပာ်ဖျါအပူၤ ပာ်ဃုာ်၀ဲန့ၣ်လီၤ.
Ref:RFA
