လါအီကူး(၁၆)သီ,၂၀၂၄နံၣ်
ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲဒဲက၀ီၤဖိလၢအိၣ်ဖဲ ကၠီၣ်တဲၣ်-ပံၤယီၤကီၢ်ဆၢတဖၣ်အံၤ တၢ်ဆၢကတီၢ်ယံၤထီၣ်တပယူၥ်ဃီ ဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲၥ်ဘၣ်တၢ်ကီတၢ်ခဲ၀ံၤ ခါဆူညါတၢ်အိၣ်မူတၢ်မုၢ်လၢ် လီၤမၢ်၀ဲအဂ့ၢ် ပှၤလၢမၤစၢၤပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲဒဲက၀ီၤဖိဂ့ၢ်၀ီတဖၣ်တဲ၀ဲန့ၣ်လီၤ.
ကီၢ်ကၠီၣ်တဲၣ်, ၀့ၢ်ဘီကိၥ်အိၣ် ပှၤထၢတၢ်ကစီၣ်ဖိကရၢ FCCTရဲၣ်ကျဲၤမၤ၀ဲ ကီၢ်ဆၢတၢ်တိစၢၤမၤစၢၤကရၢဖှိၣ် The Border Consortium (TBC) ပှဲၤထီၣ်နံၣ်(၄၀)တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤအပူၤ တၢ်တၢၣ်ပီၣ်တဲသကိး၀ဲဘၣ်ထွဲဒီး ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲဒဲက၀ီၤဖိတဖၣ် တၢ်အိၣ်သးန့ၣ်လီၤ.
ကၠီၣ်တဲၣ်ပဒိၣ်အံၤ ခီဖျိလၢကးတံၥ်ဃၣ်၀ဲတၢ်လ့ၤဟးထီၣ်ဆူ ဒဲက၀ီၤအချၢအဃိ ပှၤဒဲက၀ီၤဖိတဖၣ် တဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဖံးတၢ်မၤခွဲးယၥ်တဖၣ်၀ံၤ ခါဆူညါတၢ်မုၢ်လၢ်လီၤမၢ်ကွံၥ်၀ဲအဂ့ၢ် ထါမဟ့ၣ် ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲဒဲက၀ီၤ ပှၤသုးကျဲၤပၢဆၢတၢ် နီၢ်သလ့ဖီတဲ၀ဲန့ၣ်လီၤ.
“ဒဲက၀ီၤပူၤ ဘၣ်အိၣ်၀ဲဒ် ပှၤဒဲက၀ီၤဖိအသိးန့ၣ် ဘၣ်အိၣ်မူလူၤပိၥ်မၤထွဲ၀ဲ ဒဲက၀ီၤတၢ်သိတၢ်ဘျၢတဖၣ်လီၤ. အ၀ဲသ့ၣ်ဟးထီၣ်လၢတၢ်ချၢတန့ၢ်ဘၣ်. ဟးထီၣ်လ့ၤလိၤလၢတၢ်သဘျ့အပူၤတန့ၢ်ဘၣ်. ဃု၀ဲတၢ်ဖံးတၢ်မၤစ့ၢ်ကီးတန့ၢ်ဘၣ်. တၢ်န့ၣ်အဃိ အ၀ဲသ့ၣ်တၢ်အိၣ်မူအဂီၢ် ဃံးစ့ၢ်၀ဲဒိၣ်မးလီၤ. ခါဆူညါတၢ်မၤဃံးထီၣ်တၢ်သိၣ်တၢ်ဘျၢတဖၣ်န့ၣ် တအဲၣ်ဒိးလၢကအၢထီၣ်ဘၣ်. တၢ်က့ၤဆူထံကီၢ်တန့ၢ်ဒံးဘၣ်အဆၢကတီၢ် မ့ၢ်ဘၣ်အိၣ်ဒံးဆူညါလၢဒဲက၀ီၤပူၤန့ၣ် ကဖံးမၤဘၣ်တၢ်အဂီၢ် အဲၣ်ဒိးလၢ ကလ့ၤဟးထီၣ်ဘၣ်လၢတၢ်သဘျ့အပူလီၤ. “
တကးဘၣ် ပှၤဒဲက၀ီၤဖိတဖၣ် တဒိးန့ၢ်ဘၣ်၀ဲ တၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့,တၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ဒီး ဂံၢ်ခီၣ်ထံးပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိခွဲးယၥ်တဖၣ်၀ံၤ ဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲၥ်ဘၣ်၀ဲစ့ၢ်ကီးဒီး တၢ်မၤကမၣ်ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိခွဲးယၥ်တဖၣ်အဂ့ၢ်စံး၀ဲန့ၣ်လီၤ.
လၢတၢ်တၢၣ်ပီၣ်တဲသကိးအပူၤ ပှၤလၢဒုးအိၣ်ထီၣ် မဲၢ်တီၣ်တၢ်ဆါဟံၣ် ဒီးကထၢၣ်စ့ၣ်သံၣ်ယၣ်မီၣ်, ကညီဂ့ၢ်၀ီခွဲးယၥ်ကရူၢ်, ကညီပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲကမံးတံၥ်ဒီး TBCပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါတဖၣ် ဟဲထီၣ်တၢၣ်ပီၣ်တဲသကိး၀ဲန့ၣ်လီၤ.
ကၠီၣ်တဲၣ်ပံၤယီၤကီၢ်ဆၢဒီတကျိၤအပူၤမဲၢ်လး,အိဖၠၣ်,မဲၢ်ရၣ်မိၢ်,မဲၢ်လအူ,ဘးဒိၣ်ယါ,ထါမဟ့ၣ်,နိုးဖိဒီးနီၣ်ဂံၢ်(၁)(၂)ကရ့ၣ်နံၣ်ပှၤဘၣ်ကီဘၣ်ခဲဒဲက၀ီၤပၥ်ဃုၥ် ဒဲက၀ီၤအိၣ်၀ဲ (၉)ဖျၢၣ်၀ံၤ ပှၤအိၣ်၀ဲ(၁)ကလးဘျဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤဒဲက၀ီၤဖိတဖၣ်အံၤ ဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲၥ်ဘၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်ဒိၣ်န့ၢ်ဒံး လၢညါအဂ့ၢ် စံး၀ဲန့ၣ်လီၤ.
Ref: RFA
