လါအီကၢး(၁၀)သီ,၂၀၂၄နံၣ်
ဘၣ်ထွဲဒီး StarLinkအ့ၣ်ထၣ်နဲးဆဲး(၁၉)ဖျၢၣ်လၢတၢ်ကဆှၢအီၤဆူကီၢ်ပယီၤတၢ်ဂ့ၢ်အဖီခိၣ် ပှၤကီၢ်ပယီၤဖိ(၁၀)ဂၤ တၢ်ဖီၣ်န့ၢ်အီၤဖဲ ကၠီၣ်တဲၣ်-ပယီၤကီၢ်ဆၢ ၀့ၢ်မဲးဆီးပူၤအဂ့ၢ် မဲးဆီးပၢၤကီၢ်သုး ပၥ်ဖျါဃၣ်၀ဲတၢ်ကစီၣ်ဖဲ လါအီကၢး(၇)သီအနံၤန့ၣ်လီၤ.
ပၣ်ဆဲၣ်တဘိၣ်လၢတၢ်ကဆှၢအီၤဆူကီၢ်ပယီၤတခါအပူၤ တၢ်ထံၣ်န့ၢ်၀ဲ StarLink(၁၀)ဖျၢၣ်၀ံၤအလီၢ်ခံ တၢ်ဃိထံၣ်ကွၢ်၀ဲတၢ်ပိၥ်ထွဲထီၣ်အခံအဖီခိၣ် ပှၤသးစၢ်(၂)ဂၤတၢ်ဖီၣ်န့ၢ်အီၤဒီး StarLink(၉)ဖျၢၣ်န့ၣ်လီၤ. StarLinkဆဲးတဖၣ်လၢအိၣ်ဖဲ၀့ၢ်ဘီကိၥ်န့ၣ်ဘျးဆဲး၀ဲဒီးနီၢ်ကစၢ်တၢ်၀ံစိၥ်တီဆှၢခီပနံၥ်တခါ၀ံၤ တၢ်ဆှၢလီၤဆူ ၀့ၢ်မဲးဆီးအကတီၢ် တၢ်ဟ့ၣ်တၢ်ကစီၣ်အဖီခိၣ် မဲးဆီးပၢၤကီၢ်တဖၣ်ဖီၣ်န့ၢ်အီၤန့ၣ်လီၤ.
ပှၤလၢတၢ်ဖီၣ်န့ၢ်အီၤတဖၣ်မ့ၢ်၀ဲ သးနံၣ်(၂၇)န့ၣ်အိၣ် ကိၣ်ဟ့ထဲးအီၣ်ဒီးကိၣ်ဘိမၠ့းကၠီၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ထွဲတၢ်မူၤတၢ်ရၢ်အံၤအဖီခိၣ် တၢ်ဃိထံၣ်ကွၢ်တၢ်ပိၥ်ထွဲထီၣ်အခံအကတီၢ် တဖိးသဲစးကီၢ်ပယီၤပှၤမၤတၢ်ဖိ(၈)ဂၤ တၢ်ထံၣ်န့ၢ်အီၤကဒီးအဂ့ၢ် မဲဆီးပၢၤကီၢ်အလံၥ်ဘိးဘၣ်ပၥ်ဖျါအပူၤ ပၥ်ဖျါဃၣ်၀ဲန့ၣ်လီၤ.
ဘျးစဲလိၥ်သးဒီး တၢ်ဆဲးကျိးတၢ်ဘျၢ, ခိးသွဲတၢ်ဘျၢတဖၣ်၀ံၤ ပှၤလၢတၢ်ဖီၢ်န့ၢ်ဃၣ်အီၤတဖၣ် တၢ်သမံသမိး၀ဲအဂ့ၢ် စံး၀ဲန့ၣ်လီၤ. StarLinkလၢတၢ်ဖီၣ်န့ၢ်အီၤတဖၣ်အံၤ တၢ်တယၣ်၀ဲလၢ တၢ်ကဆှၢအီၤဆူ ကရၢလၢအမၤကမၣ်ကွီၢ်မ့ၣ်တဖၣ်ဒီး အိၣ်လဲတၢ်လိၥ်ခိၣ်လိၥ်ကွဲတၢ်ဖံးတၢ်မၤတၢ်လီၢ်တဖၣ်အဂ့ၢ် ပၢၤကီၢ်အတၢ်ဘိးဘၣ်ပၥ်ဖျါအပူၤ ကွဲးဖျါဃၣ်၀ဲန့ၣ်လီၤ.
တနံၣ်အံၤ လါယူၤအတီၢ်ပူၤစ့ၢ်ကီး ဖဲကီၢ်ကၠီၣ်တဲၣ်, ခၠိၣ်ဘူၣ်ရံၣ်ကီၢ်ရ့ၣ်အပူၤ StarLinkဆဲး(၅၈)ဖျၢၣ်လၢတၢ်ကဆှၢအီၤဆူ ကီၢ်ပယီၤတဖၣ်တၢ်ဖီၣ်န့ၢ်အီၤန့ၣ်လီၤ. ဆဲးတဖၣ်အံၤန့ၣ် တၢ်ကသူအီၤလၢ အိၣ်လဲတၢ်လံၣ်တၢ်လီကျိၥ်စ့ကဲတဖၣ်အဂီၢ်အဂ့ၢ် ကၠီၣ်တဲၢ်ဒံၣ်ကၠံးတဲၣ်မုၥ်ကျိၤ၀ဲၤကွၢ်ဒီးဘၣ်ထွဲပှၤတ၀ၢတၢ်ကရၢကရိ DES ကိတိၥ်ကရၢတဖၣ် ဖဲလၢမၤ၀ဲတၢ်တဲရှဲလီၤတၢ်ကစီၣ်အပူၤ တဲလီၤဃၣ်၀ဲန့ၣ်လီၤ.
Ref :RFA
