ထူသၢနၢၣ်ဟီၣ်က၀ီၤအပူၤ တၢ်ထုးထီၣ်ဒီးတၢ်ကူလဲၢ်မၤကၤကသံၣ်မူၤဘှီးတဖၣ် ဟဲအါဒိၣ်ထီၣ်

လါမ့ၤ(၃၀)သီ,၂၀၂၅နံၣ်

အၢရှၢမုၢ်ထီၣ်ကလံၤထံးဟီၣ်က၀ီၤအပူၤ တၢ်ဖီၣ်န့ၢ်ကသံၣ်မူၤဘှီးတဖၣ်အါအါဂီၢ်ဂီၢ်အဃိ တၢ်မ့ၢ်ကွၢ်တၢ်အိၣ်သးတဖၣ်အဖီခိၣ်န့ၣ် ထူသၢနၢၣ်ဟီၣ်က၀ီၤအပူၤ တဖိးသဲစးတၢ်ကူၤလဲၢ်မၤကၤကသံၣ်မူၤဘှီးတဖၣ်အါထီၣ်ဒိၣ်ဒိၣ်မုၢ်မုၢ်အဂ့ၢ် ဖဲလါမ့ၤ(၂၈)သီအနံၤ, ဘီမုၢ်စၢဖှိၣ်ကရၢအလံၥ်ပၥ်ဖျါအပူၤ ပၥ်ဖျါဃၥ်၀ဲန့ၣ်လီၤ.

ကီၢ်ပယီၤအပူၤ လီၤဆီဒၣ်တၢ် ယိၤဒိၣ်ကီၢ်စဲၣ်, ထူသၢနၢၣ်ဟီၣ်က၀ီၤအပူၤ တၢ်ထုးထီၣ်ကသံၣ်မူၤဘှီဒီးတၢ်ဆါလီၤကသံၣ်မူၤဘှီးတဖၣ်န့ၣ် ဟဲအါထီၣ်ဒိၣ်ဒိၣ်မုၢ်မုၢ်အဂ့ၢ် တၢ်ထံၣ်ဘၣ်၀ဲရှဲရှဲပျီပျီလီၤအဂ့ၢ် ဘီမုၢ်စၢဖှိၣ်ကရၢ ကသံၣ်မူၤဘှီးဒီးကွၢ်မ့ၣ်ဂ့ၢ်၀ီ၀ဲၤဒၢး UNODC အလီၢ်က၀ီၤပတြီၤခၢၣ်စး ဘၣ်နဒ့းဟီးမါ စံး၀ဲန့ၣ်လီၤ.

UNODC အလံၥ်ပၥ်ဖျါအပူၤ လီၤဆီဒၣ်တၢ် အ့ရှၢမုၢ်ထီၣ်ကလံၤထံးဟီၣ်က၀ီၤအပူၤ တၢ်ဖီၣ်န့ၢ် မဲးသၣ်ဖဲးတမ့ကသံၣ်မူၤဘှီးန့ၣ် ဖဲ၂၀၂၄နံၣ်န့ၣ် ၂၃၆တၣ်ဒီး အါဒိၣ်ထီၣ်န့ၢ်ဒံး ၂၀၂၃နံၣ်လၢ ၂၄မျးကယၤအဂ့ၢ် တၢ်ထံၣ်ဘၣ်၀ဲန့ၣ်လီၤ.

မဲးသၣ်ဖဲးတမ့ခရ့းစတဲၣ်ဒီးကသံၣ်မူၤဘှီးအနီၣ်ဂံၢ်နီၣ်ဒွးတဖၣ် ဟဲအါထီၣ်တကးဘၣ် ကီၢ်ပယီၤအပူၤ ကသံၣ်တဖျၢၣ်န့ၣ် အပှ့ၤကလံၤအိၣ်ဒၣ်ထဲ (၀.၆)ဒီလၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲအပူၤကွံၥ်တနံၣ်အတီၢ်ပူၤ တၢ်ဖီၣ်န့ၢ် မဲးသၣ်ဖဲးတမ့ကသံၣ်အဖျၢၣ်(၁)ဘံၣ်လံၣ်ယၣ်ဃၣ်ဃၣ်အဂ့ၢ် စံး၀ဲန့ၣ်လီၤ.

အ့ရှၢမုၢ်ထီၣ်ကလံၤထံးဟီၣ်က၀ီၤအပူၤ တၢ်ထံၣ်ဘၣ်ကသံၣ်မူၤဘှီးတဖၣ်အါအါဂီၢ်ဂီၢ်န့ၣ် ကမ့ၢ်ဒၣ် ထံကီၢ်ခီဂၥ်တၢ်မူၤတၢ်ရၢ်ကဲတဖၣ်  အစဲးဖီကဟၣ်တၢ်မၤဖးဒိၣ် ထုးထီၣ်ရၤလီၤ၀ဲဒီးတၢ်ကူလဲၢ်မၤကၤပှၤကညီတဖၣ်အဃိအဂ့ၢ် UNODC အလံၥ်ပၥ်ဖျါအပူၤပၥ်ဖျါဃၥ်၀ဲန့ၣ်လီၤ.

ကီၢ်ပယီၤ, လၣ်အၣ်ဒီးကၠီၣ်တဲၣ်ထံကီၢ်သၢဘ့ၣ် ကီၢ်ဆၢလၢအဘျးစဲလိၥ်သးလၢအမ့ၢ် ထူသၢနၢၣ်ဟီၣ်က၀ီၤအံၤ မ့ၢ်တၢ်လီၢ်လၢအိၣ်စီၣ်စုၥ်ယံၤတလၢအဃိ သဲစးတၢ်ဒိၣ်စိတအိၣ်ဘၣ်အဃိ တၢ်ထုးထီၣ်ပံၤဒီးပံၤ၀ါတပၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လီၢ်တလီၢ်လၢ မံၤဟူသၣ်ဖျါဒိၣ်မးန့ၣ်လီၤ. တယံၤတမီၤဒံးဘၣ် ဆံယၤဖှိၣ်အတီၢ်ပူၤ တၢ်ထုးထီၣ်ကသံၣ်မူၤဘှီးလၢ စဲးဖီကဟၣ်တၢ်မၤတဖၣ် ညီဒီးချ့ထီၣ်ဒိၣ်မးန့ၣ်လီၤ.

ကီၢ်ပယီၤအပူၤ ၂၀၂၁နံၣ်, လါဖ့ၤဘြူၤအါရံၤ(၁)သီ ပယီၤသုးမုၢ်ဒိၣ်ဟံးန့ၢ်ဆူၣ်ထံကီၢ်တၢ်စိတၢ်ကမီၤအဃိ ထံလီၢ်ကီၢ်ပူၤတၢ်ဒုးတၢ်ယၤတဖၣ်အိၣ်ထီၣ်၀ံၤ တၢ်ကူလဲၢ်မၤကၤ မဲးသၣ်ဖဲးတမ့တၢ်ဂ့ၢ်စ့ၢ်ကီး ဟဲဒိၣ်ထီၣ်တုၤလၢ ထံရူၢ်ကီၢ်သဲးတၢ်ဂ့ၢ်ကီအပတီၢ်အသိးန့ၣ်လီၤ.

ခီဖျိလၢတၢ်အိၣ်သးတဖၣ်အဃိ တၢ်ကူၤလဲၢ်မၤကၤကသံၣ်မူၤဘှီးတဖၣ်န့ၣ် အိၣ်ရၤလီၤအသးလၢ အ့ရှၢမုၢ်ထီၣ်ကလံၤထံးဟီၣ်က၀ီၤပူၤ တကးဘၣ် ကလံၤထံးအ့ရှၢ လီၤဆီဒၣ်တၢ် အ့ဒံယါမုၢ်ထီၣ်ကလံၤစိးဟီၣ်က၀ီၤအပူၤစ့ၢ်ကီး တၢ်ရၤလီၤကသံၣ်မူၤဘှီးတဖၣ် ဟဲအါထီၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ် UNODC အလံၥ်ပၥ်ဖျါအသီအပူၤ ပၥ်ဖျါဃၥ်၀ဲန့ၣ်လီၤ.

Ref:khaosodenglish