လါအီကူာ်(၂၅)သီ,၂၀၂၅နံၣ်, အၣ်ထူခ့ၣ်တၢ်ကစီၣ်
၀့ၫ်ခိၣ်ကၣ်စၣ်ဒီးအကပိာ်ကပၤဟီၣ်က၀ီၤန့ၣ် တူၫ်ဘၣ်တၫ်သၣ်၀ံၤလီၤဒိလံအဂ့ၫ် ဟီၣ်ခိၣ်ဘီမုၫ်တၫ်အိၣ်ခိးကွၫ်တၫ်သၣ်၀ံၤလီၤဒိကရၢ ဖဲဆၢတဲာ်လီၤ၀ဲလၢဖိးသဲစးအကတီၫ် လါအီကူာ်(၂၄)သီအနံၤ ဂီၤဂီၤန့ၣ် လၢကၣ်စၣ်ကလံၤထံး တကပၤ တၫ်ပိၫ်ဖးကဲထီၣ်၀ဲအါမးန့ၣ်လီၤ.
တၫ်အီၣ်တၫ်အီအိၣ်လၢအိၣ်လီၫ်အပတီၫ် တၫ်နီၤဖးအကလုာ်သနူ(IPC)တခီ ပှၤပၣ်လဲးစတဲဖိလၢအိၣ်ဖဲကၣ်စၣ်လွံၫ်ပူတပူဃၣ်ဃၣ်လၢအမ့ၫ် ပှၤနီၫ်ဂံၫ် ၅၁၄,၀၀၀ဃၣ်ဃၣ်အံၤ ကွၫ်ဆၢၣ်မဲာ်ဘၣ်တၫ်သၣ်၀ံၤလီၤဒိ၀ံၤ လါစဲးပထ့ဘၢၣ်အလၢာ်တခီ ပှၤနီၫ်ဂံၫ်(၆၄၁,၀၀၀)ကကွၫ်ဆၢၣ်မဲာ်ဘၣ် တၫ်သၣ်၀ံၤလီၤဒိသ့အဂ့ၫ် တဲ၀ဲဖဲလါအီကူာ်(၂၂)သီအနံၤန့ၣ်လီၤ.
ဘၣ်တၫ်သ့ၣ်ညါလၢကၣ်စၣ်ပၢြပးဟီၣ်က၀ီၤဒီးကလံၤထံးဟီၣ်က၀ီၤတကပၤလၢလုၫ်ဘၢဃာ်၀ဲ ၀့ၫ်ကၣ်စၣ်အံၤအပူၤ ပှၤနီၫ်ဂံၫ် ၂၈၀,၀၀၀ဂၤဃၣ်ဃၣ်န့ၣ် အံၣ်စရ့ဒီးပၣ်လဲးစတဲအဘၢၣ်စၢၤ ယံာ်(၂)နံၣ်ဃၣ်ဃၣ်တၫ်ဒုးအလီၫ်ခံ ကွာ်ဆၢၣ်မဲာ်ဘၣ် တၫ်သၣ်၀ံၤလီၤဒိအဂ့ၫ် IPCတဲ၀ဲလီၤ.
IPCန့ၣ် လၢအၣ်ဖရံးကၣ်အချၢ တၫ်သၣ်၀ံၤလီၤဒိန့ၣ် ဒ်အဆိကတၢၫ်တဘျီအသိး မၤနီၣ်မၤဃါ၀ဲန့ၫ်၀ံၤ လၢနံၣ်ကတၢၫ် အပူၤန့ၣ် ဒံၣ်ယၣ်အဲၣ် ဘၣ်လၣ်ဒီးခါယူၣ်နံးတဖၣ်အတၫ်ခၢၣ်သးဒီးကလံၤထံးဟီၣ်က၀ီၤတဖၣ် တၫ်သၣ်၀ံၤလီၤဒိတၫ် အိၣ်သးတဖၣ် ကရၤလီၤအသးအဂ့ၫ် ဟီၣ်ခိၣ်ဘီမုၫ်ကရၢတဖၣ် တယာ်ဃာ်၀ဲလီၤ.
တၫ်ဂ့ၫ်လၢတၫ်ထံၣ်န့ၫ်တဖၣ်န့ၣ် ကမၣ်ဒီးမ့ၫ်ဒ်တၫ်ပာ်ဖျါထီၣ်တခီတၢၤတၫ်အသိး အံၣ်စရ့ဂ့ၫ်လိာ်ဃာ်၀ဲ၀ံၤ IPCန့ၣ် ဖဲတယံာ်ဒံးဘၣ် တၫ်အီၣ်တၫ်အီဟဲနုာ်လီၤန့ၣ် တဖၢနုာ်ဆိကမိၣ်ဃုာ်၀ဲဘၣ်ဒီး ဟံးန့ၫ်၀ဲခီၣ်တဃာ်လၢ ဟါမးဟ့ၣ်အီၤ တၫ်ဂ့ၫ်တနီၤအဖီခိၣ်လီၤအဂ့ၫ် တဲ၀ဲလီၤ.
အံၣ်စရ့သိလ့ၣ်ဒုးသုးတဖၣ်န့ၣ် ဟဲနုာ်လီၤဆူ ၀့ၫ်ကၣ်စၣ်,ဆၣ်ဘရၣ်က၀ီၤဒ့ဒီးအိၣ်ဖျါဒ်သိးကဒုးမၤန့ၫ်၀့ၫ်အဂီၫ် မၤဆူၣ်ထီၣ်ဒုးယၤအက့ၫ်အဂီၤတဖၣ်န့ၣ် အဲၣ်ကၠၣ်စံယါတၫ်ကစီၣ်သန့ ထုးထီၣ်ရၤလီၤ၀ဲ ဖဲလါအီကူာ်(၂၄)သီအနံၤန့ၣ်လီၤ.
UNICEFစ့ၫ်ကီး လၢကၣ်စၣ်ကမၠီၣ်ဟီၣ်က၀ီၤအပူၤ တၫ်သၣ်၀ံၤလီၤဒိန့ၣ် ဘိးဘၣ်ရၤလီၤဃာ်၀ဲလၢဖိးသဲစးဒီးတၫ်အိၣ်သးတဖၣ်န့ၣ် “စဲၤခံလံ”လၢဖိသၣ်အါဒံအါဂၤအဂီၫ်အဂ့ၫ် ဟ့ၣ်ပလီၫ်ဃာ်၀ဲလီၤ.
အပူၤကွံာ် ၂၄ နၣ်ရံၣ်အတီၫ်ပူၤ လၢကၣ်စၣ်ကါမၠီၣ်ဟီၣ်က၀ီၤအပူၤ ပှၤ(၈)ဂၤ သၣ်၀ံၤလီၤဒိသံအဂ့ၫ် ကၣ်စၣ်ဆူၣ်ချ့ ကိတိာ်၀ဲၤကျိၤတဲဃာ်၀ဲဒီးတၫ်သၣ်၀ံၤလီၤဒိဒီးတၫ်အီၣ်လီၤထုးအဃိ ပှၤဘၣ်သံအနီၫ်ဂံၫ်န့ၣ် ဖိသၣ်(၁၁၄)ဂၤပာ်ဃုာ် အိၣ်ထီၣ်၀ဲ(၂၈၁)ဂၤလံန့ၣ်လီၤ.
ကၣ်စၣ်အပူၤ အံၣ်စရ့အတၫ်ဒုးအဃိ အစှၤကတၢၫ် ပှၤဘၣ်သံ ၆၂,၆၂၂ဂၤဒီးဘၣ်ဒိဘၣ်ထံး ၁၅၇,၆၇၃ဂၤန့ၣ်လီၤ.
Ref: Reuters