လါမးရှး(၂၂)သီ, ၂၀၂၄နံၣ်
ကီၫ်ပယီၤသုးဟံးန့ၫ်ဆူၣ်ထံကီၫ်တၫ်စိတၫ်ကမီၤသုးကီၣ်ကးအံၤ ကအိၣ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်ဆူညါအဂီၫ် လီၤဘၣ်တၫ်လီၤဘၣ်ယိၣ်လံအဃိ အ၀ဲသ့ၣ်တၫ်ပၢတၫ်ပြးကကတၢၫ်ကွံာ်အဂီၫ် တၫ်ကဘၣ်မၤတၫ်ပာ်ဖှိၣ်ကးတံာ်တဖၣ်အဂ့ၫ် ကီၫ်ပယီၤဘၣ်ထွဲဘီမုၫ်စၢဖှိၣ်ကရၢခၢၣ်စးလီၤဆီ တဲ၀ဲန့ၣ်လီၤ.
သုးကီၣ်ကးအသုးအံၤ ဃ့ၫ်ဖျိးကွံာ်တဖၣ်, ပာ်လီၤစုက၀ဲၤတဖၣ်ဒီး တၫ်ထၢသုးသီတၫ်ဂ့ၫ်ကီသ့ၣ်တဖၣ် တကးဒံးဘၣ်သုးပူၤတၫ်သံတၫ်ပှၫ်အါ၀ဲအဃိ အဂံၫ်အဘါလီၤစှၤ၀ဲ၀ံၤ ဆူညါကအိၣ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်အဂီၫ် လီၤဘၣ်တၫ်လီၤဘၣ်ယိၣ်လံအဂ့ၫ် တိၣ်အၣ်ဒရူ (Tom Andrews) စံး၀ဲန့ၣ်လီၤ.
ကီၫ်ပယီၤပူၤ တၫ်အိၣ်ဂၢၫ်ဆိးကျၢၫ်ဒီး တၫ်ဘျၢသဲစးကဒိၣ်စိက့ၤလီၤအဂ့ၫ် ပှၤလၢအနာ်လီၤသုးကီၣ်ကးတဖၣ် ဃၣ်ကွံာ်လံအဂ့ၫ် အ၀ဲတဲ၀ဲန့ၣ်လီၤ.
တၫ်ဂုၫ်ဆူၣ်ဖျိဆူၣ်, တၫ်အိၣ်ဂၢၫ်ဆိးကျၢၫ်တအိၣ်, မုၫ်ကျိာ်၀ဲၤကွာ်တၫ်ဆံးလီၤစှၤလီၤဒီး တၫ်ဘျၢသဲစးဒိၣ်စိတအိၣ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ခီဖျိလၢသုးကီၣ်ကးအဃိ ကဲထီၣ်၀ဲလီၤအဂ့ၫ် ကီၫ်ပယီၤဘၣ်ထွဲဘီမုၫ်စၢဖှိၣ်ကရၢခၢၣ်စးလီၤဆီ တိၣ်အၣ်ဒရူ (Tom Andrews) တဲ၀ဲန့ၣ်လီၤ.
တကးဘၣ် တၫ်ကးတံာ်သုးကီၣ်ကးကျိာ်စ့အတၫ်လဲၤသရံးသး၀ံၤ စုကဝဲၤတၫ်ဖိတၫ်လံၤတဖၣ် သုတတုၤအဂီၫ် တၫ်ကဘၣ်ကးတံာ် ဟံးန့ၫ်အရ့ကဒီး၀ံၤ တၫ်ကြၢးမၤတံာ်တာ်သုးကီၣ်ကးဒုးယၤရဲၣ်ကျဲၤတဖၣ်အဂ့ၫ်စ့ၫ်ကီး ဆီၣ်တခူထီၣ်ဃာ်၀ဲန့ၣ်လီၤ.
ကီၫ်စ့ၣ်ကပူၣ် (Singapore) ကးတံာ်ဃာ်တၫ်ဆါလီၤစုက၀ဲၤတဖၣ်ဆူသုးကီၣ်ကးအအိၣ်ဘၣ်ဆၣ် တရူး(China)ဒီး ရၢရှၢၣ် (Russia)အံၤ မ့ၫ်ထံကီၫ်တဖၣ်လၢ အဆါလီၤန့ၫ်စုက၀ဲၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
ဟီၣ်ခီၣ်ဒီဘ့ၣ် သးစၢၫ်ဆၢတၫ်သဘံၣ်သဘုၣ်အဂၤတဖၣ်ကတီၫ် ကီၫ်ပယီၤအဘူၣ်အတီၫ်တခီ တၫ်တသးစၢၫ်ဆၢအဃိ သုးကီၣ်ကးမ့ၫ်အလီၤဂာ်ဒ်သိးကုၤလၢအဒိၣ်ထီၣ်ထီထီၣ်လၢတၫ်ခံးကျါလီၤအဂ့ၫ် တိာ်အၣ်ဒရူ (Tom Andrews) တဲ၀ဲန့ၣ်လီၤ.
ထံဂုၤကီၫ်ဂၤထံကီၫ်တဖၣ်တခီ တၫ်ကဘၣ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ ကီၫ်ပယီၤကမျၢၫ်တဖၣ်၀ံၤ တၫ်မ့ၫ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤဒ်န့ၣ်မး တၫ်ကမၤကတၢၫ်ကွံာ် တၫ်တတဲာ်တနါတဖၣ်ကန့ၫ်လီၤအဂ့ၫ် အ၀ဲတဲ၀ဲန့ၣ်လီၤ.
ခၢၣ်စးလီၤဆီတဖၣ်အံၤ ဘီမုၫ်စၢဖှိၣ်ကရၢပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိခွဲးယာ်ကီၣ်ကး(ကုလသမဂ္ဂလူ့အခွင့်အရေးကောင်စီ) ပာ်လီၤမူဒါဘၣ်ဆၣ် အ၀ဲသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် တမ့ၫ်ဘၣ်တဲခၢၣ်စးလၢဘီမုၫ်စၢဖှိၣ်ကရၢအဂီၫ်ဘၣ်ဒီး မ့ၫ်ပှၤတဖၣ်လၢတၫ်ဒိးသန့ၤတအိၣ်ပှၤသ့ပှၤဘၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
ref:AFP
