ကီၫ်ပယီၤလၢ သုးဂ့ၫ်၀ီတၫ်သဘံၣ်သဘုၣ်ကဲထီၣ်အံၤ တၫ်လီၫ်လၢ ကမျၢၫ်ထံဖိကီၫ်ဖိ အိၣ်ကဒုအလီၫ်တဖၣ် တၫ်ကပာ်ပနီၣ်န့ၫ်၀ဲ ကဘီယူၤသုတယူၤတၫ်လီၫ် (စစ်ရေးလေယာဉ်ပျံသန်းမဲ့ဇုန်)အဂီၫ် ဒီကလုာ်ဃူဖိးပဒိၣ် (NUG) ဒီး ကီၫ်ကရ့ၣ်နံၣ်တၫ်ဘၢၣ်စၢၤပၢပြးကီၣ်ကး-IEC (ကရင်နီပြည်ကြားကာလအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ)တဖၣ် ဃ့ထီၣ်၀ဲထံဂုၤကီၫ်ဂၤဒီး ထံကီၫ်လၢအိၣ်ဘူးတဖၣ်လီၤ.
ကီၫ်ကရ့ၣ်နံၣ်, ဒံၣ်မီဆိၣ်ကီၫ်ဆၣ်အပူၤ အပူၤကွံာ်လါဖ့ၤဘြူၤအါရံၣ်(၅)သီအနံၤ ဘၣ်ထွဲဒီးသုးကီၣ်ကး ကလံၤကျါ အတၫ်လဲၤခးလီၤတၫ်အဖီခိၣ် (NUG) ဒီး (IEC)ဃ့ထီၣ်၀ဲ ဒ်သိးအံၤန့ၣ်လီၤ.
ကမျၢၫ်ထံဖိကီၫ်ဖိလၢ ဘၣ်ကီဘၣ်ခဲ အိၣ်တၫ်လီၫ်အပူၤ သုးကီၣ်ကး အကဘီယူၤ ဟဲယူၤသုတအိၣ်တဂ့ၤအဂီၫ် လိၣ်၀ဲဒၣ်လၢ တၫ်ကပာ်ဖှိၣ်မၤထွဲ၀ဲန့ၣ်လီၤ. မ့ၫ်တၫ်လၢကြၢးမၤလံအဂ့ၫ် (NUG) ဟီၣ်ခိၣ်ဖိခွဲးယာ်ကိတိာ်(လူ့အခွင့်ရေးဝန်ကြီး) အူအီၣ်မၠိမ့ (ဦးအောင်မျိုးမင်း)တဲ၀ဲလီၤ. ဒံၣ်မီဆိၣ်ကီၫ်ဆၣ်အပူၤ သုးကီၣ်ကးအသုး ဟဲခးလီၤတၫ်လၢကလံၤကျါဖဲ ဒီဆီအံၣ်သ၀ီ(ဒေါဆီအီရွာ) ဒီး လွဲၣ်နါဖးသ၀ီ( လွိုင်နန်းဖရွာ)ပူၤအဃိ တီၤခၢၣ်သးကၠိဖိ (၄)ဂၤဒီး ပိာ်ခွါ(၁)ဂၤ ဘၣ်သံ၀ံၤ ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံး၀ဲ (၃၆)ဂၤန့ၣ်လီၤ.
သုးဟံးန့ၫ်ဆူၣ် ထံကီၫ်တၫ်စိတၫ်ကမီၤ(၃)နံၣ်အတီၫ်ပူၤ သုးကီၣ်ကးတကပၤ တၫ်လီၫ်လၢတၫ်ဒုးကဲထီၣ် ဟီၣ်က၀ီၤတဖၣ်အပူၤ ခးလီၤ၀ဲလၢကလံၤကျါ အဘျီ(၅၀၀)၀ံၤ တၫ်သိၣ်လိကၠိ အဖျၢၣ်(၅၀)ဘျဲၣ် ဘၣ်ဟးဂီၤ၀ံၤ ဖိသၣ်လၢသးနံၣ်တၦဲၤ, (၆၃၀)ဂၤ ဘၣ်သံ၀ဲန့ၣ်လီၤ. သုးကီၣ်ကး ကလံၤကျါတၫ်ခးလီၤတၫ်အပူၤ တၫ်ခးလီၤတၫ်ဖဲ ပစံၣ်ကၠံ(ပဇီကြီး), အနးပၣ်(အနန့်ပါ) ဒီး မိၣ်လဲးခး(မုန်လိုက်ခက်)တဖၣ်အပူၤန့ၣ် ၦၤဘၣ်သံ၀ဲ ဒီဒူၣ်ဒီထၢန့ၣ်လီၤ. လၢတၫ်န့ၣ်အဃိ (NUG) ဃ့ထီၣ်၀ဲဒ်သိး တၫ်ကပာ်ပနီၣ်န့ၫ် ကဘီယူၤ သုတယူၤတၫ်လီၫ် (No Fly Zone) န့ၣ်လီၤ.
တၫ်ဃ့ထီၣ်အဖီခိၣ် ထံဂုၤကီၫ်ဂၤ တကပၤ မ့ၫ်ပာ်ပနီၣ်န့ၫ်၀ဲ ကဘီယူၤ သုတယူၤတၫ်လီၫ် (No Fly Zone)န့ၣ် တၫ်အိၣ်ခိးကွၫ်သနူတခါ တၫ်ကဘၣ်ပာ်လီၤဃာ်လိၣ်၀ဲအဂ့ၫ်, ကဘီယူၤမ့ၫ်ဟဲနုာ်လီၤန့ၣ် တၫ်ဟံးန့ၫ်ဂ့ၫ်၀ီအဂီၫ် တၫ်ရဲၣ်တၫ်ကျဲၤတခါလိၣ်၀ဲအဃိ ကကဲထီၣ်အဂီၫ် တၫ်မုၫ်လၫ်စှၤဒိၣ်မးအဂ့ၫ် (NUG) တဲ၀ဲလီၤ.
“လၢအခဲအံၤအလီၫ်ခံအၢသီထီၣ်၀ဲလီၤ. တၫ်လၢကဲထီၣ်အသးသ့စှၤ ကကဲထီၣ်အဂီၫ် တၫ်ဘၣ်မၤအီၤတၫ်ဆၢကတီၫ်တုၤဃီၤလံ. တၫ်ပာ်ပနီၣ် မ့ၫ်န့ၫ်ဒ်သိးအံၤန့ၣ် ကမျၢၫ်လၢတၫ်ကမၣ်တအိၣ်ဒီး ဖိဒံဖိသၣ် အတၫ်သံတၫ်ၦၫ် တၫ်မၤလီၤစှၤကန့ၫ်၀ဲလီၤ. လၢတၫ်န့ၣ်အဃိ ပမ့ၫ်တဲလၢ တကဲထီၣ်ဘၣ်အလီၫ်န့ၣ် ဘၣ်တဲလၢကဲထီၣ်သ့, ကမၤတုၤကဲထီၣ်, ဒ်န့ၣ်မးဒီး ဘၣ်ပာ်သးလၢပဒီသဒၢသ့အဃိဒီး ဃ့ထီၣ်၀ဲထံဂုၤကီၫ်ဂၤအဂ့ၫ်” အူအီၣ်မၠိမ့(ဦးအောင်မျိုးမင်း)တဲ၀ဲလီၤ.
လၢကတီၫ်အံၤ တၫ်ကဒီသဒၢကလံၤကျါတၫ်ဟဲခးလီၤတၫ်အဂီၫ် တၫ်ခူၣ်ဃာ် တၫ်အိၣ်ခူသူၣ်အလီၫ်တဖၣ် ကလံၤကျါတၫ်လီၤဘၣ်ယိၣ်အဂီၫ် တၫ်ဟ့ၣ်တၫ်ဒီသဒၢသး တၫ်သ့ၣ်ညါနၫ်ပၢၫ်တဖၣ် တၫ်သိၣ်လိကၠိအပူၤ တၫ်မၤလီၤစှၤကၠိဖိနီၫ်ဂံၫ်တဖၣ်, တၫ်ဘၣ်မၤဒ်သိး သုတအိၣ်ဖျိဖျိဖျါဖျါအဂီၫ် တၫ်ဆိမိၣ်တဖၣ်အိၣ်၀ဲအဂ့ၫ် ကီၫ်ကရ့ၣ်နံၣ်တၫ်ဘၢၣ်စၢၤပၢပြးကီၣ်ကး-IEC (ကရင်နီပြည်ကြားကာလအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ)တဲ၀ဲလီၤ.
ref:Mizzama
photo:alamy
